– Kochany Generale! (...) wdzięczność i serdeczną pamięć czuję wobec tych, (...) którzy zamiast osłabienia dowodzenia naczelnego i pomagania w ten sposób nieprzyjacielowi wzmacniali je bezinteresownie, dając w ten sposób oparcie w chwilach wątpliwości i słabości i odetchnięcie w chwilach kryzysu. Nazywam tych kilku ludzi "equipe de la volonte du chef" (zespołem realizującym wolę wodza). Byliście, Generale, jednym z tych, którzy mnie wsparli (...)" – z taką dedykacją marszałek Józef Piłsudski ofiarował gen. Tadeuszowi Piskorowi egzemplarz napisanej przez siebie książki "Rok 1920". Prócz niego wspomnianą publikację ze specjalną dedykacją otrzymali jedynie generałowie Wacław Stachiewicz i Bolesław Wieniawa-Długoszowski oraz Aleksander Prystor.
30:03 tadeusz piskor____4316_01_iv_tr_0-0_11608844889dd2a7[00].mp3 Sylwetka gen. Tadeusz Piskora - rozmowa red. Andrzeja Sowy z dr Jerzym Izdebskim (25.11.2001)
Lujo
Tadeusz Ludwik Piskor urodził się 1 lutego 1889 roku w Borze pod Ostrowcem w powiecie Iłża. W 1907 ukończył gimnazjum filologiczne im. gen. Pawła Chrzanowskiego w Warszawie, a następnie rozpoczął studia na Uniwersytecie w Liege w Belgii na Wydziale Nauk Ścisłych. Na uczelni był jednym z założycieli Związku Walki Czynnej (ZWC).
W 1910 roku Piskor przeniósł się do Lwowa, gdzie kontynuował naukę na Politechnice Lwowskiej na Wydziale Budowy Maszyn. W tym czasie aktywnie dział w ZWC oraz w Związku Strzeleckim.
Bliski współpracownik Piłsudskiego Michał Sokolnicki pisał: "Stanął przede mną oficer Związku Strzeleckiego ze Lwowa, Ludwik Tadeusz Piskor - przez Komendanta Lujem zwany. Ten Luis czy pospolicie Lujo był to jeden z najlepszych, najzdolniejszych i ulubionych oficerów Komendanta Głównego. Niepozorny, krępy, o twardej i stanowczej, nieco bryłowatej podstawie i naturze, był on praktyczny, bystry, o niecodziennej energii".
W Legionach
Po wybuchu I wojny światowej Piskor rozpoczął służbę w Legionach Polskich. Początkowo pracował w sztabie I Brygady, następnie dowodził m.in. batalionami w 1 i 5 pułku piechoty, przejściowo pełnił również funkcję szefa sztabu I Brygady. W marcu 1917 roku ukończył kurs Sztabu Generalnego prowadzony przez Polnische Wehrmacht w Warszawie. Następnie objął dowództwo 1 pułku piechoty Legionów. Po kryzysie przysięgowym w 1917 roku Piskor został internowany przez Niemców w obozie w Beniaminowie.
Zobacz również:
O Niepodległą
Uwolniony pod koniec września 1918 roku, podjął współpracę z Polską Organizacją Wojskową.
W listopadzie Piskor rozpoczął służbę w Wojsku Polskim. Pełnił wtedy funkcje szefa sztabu Dowództwa Okręgu Generalnego. W styczniu 1919 roku został szefem sztabu Grupy Operacyjnej "Bug". Został ranny podczas walk toczonych pod Bełzem w czasie wojny polsko-ukraińskiej.
Polska Organizacja Wojskowa. Gwardia Józefa Piłsudskiego
Gdy odzyskał zdrowie, Piskor powrócił do czynnej służby wojskowej i objął stanowisko szefa sztabu 2 Dywizji Piechoty Legionów. W czasie wyprawy wileńskiej w kwietniu 1919 roku stał na czele sztabu grupy kawalerii płk. Władysława Beliny-Prażmowskiego, następnie wrócił do sztabu dywizji. We wrześniu tego roku został szefem sztabu Grupy Litewskiej gen. Edwarda Rydza-Śmigłego. Od listopada 1919 do lipca kolejnego roku pełnił obowiązki adiutanta Józefa Piłsudskiego. Od kwietnia do lipca 1920 roku kierował również sztabem dywizji kawalerii gen. Jana Romera.
Bolszewika goń, goń, goń
W połowie lipca 1920 roku Tadeusz Piskor został mianowany szefem Oddziału III (operacyjnego) Naczelnego Dowództwa. Należał w tym okresie do najbliższych współpracowników marszałka Piłsudskiego. We wrześniu 1920 roku w czasie bitwy nad Niemnem był szefem sztabu polowego Naczelnego Wodza. Po zakończeniu działań wojennych stanął na czele Oddziału III Biura Ścisłej Rady Wojennej, a następnie został szefem tego Biura i II zastępcą szefa Sztabu Generalnego.
W 1923 roku ukończył kurs informacyjny dla wyższych dowódców przy Wyższej Szkole Wojennej w Warszawie, a w 1924 roku kurs w Centrum Wyższych Studiów Wojskowych. W marcu został awansowany na stopień generała brygady. Od października 1925 roku do czerwca 1926 roku dowodził 28 Dywizją Piechoty w Warszawie.
Zamach majowy
W czasie zamachu majowego w 1926 roku Piskor opowiedział się po stronie marszałka Piłsudskiego. 28 czerwca został mianowany szefem Sztabu Generalnego (od 1928 roku Sztabu Głównego), uzyskując już dwa lata później stopień generała dywizji. W grudniu 1931 roku objął funkcję Inspektora Armii, którą sprawował do wybuchu wojny.
W notatkach sporządzonych w maju 1939 roku płk Stefan Rowecki tak charakteryzował generała Piskora: "Przeszłość raczej sztabowa. Wielka jednak solidność pracy, umysł operacyjny, zdolny do szybkiego i giętkiego przepracowania i przeprowadzenia nawet trudnych operacji. Obawiam się, że może być nieco za miękki w wyciskaniu i wymuszaniu wykonywania swoich decyzji. Typ dobrego dowódcy armii".
Gen. Stefan Grot-Rowecki. Zdradzony pierwszy dowódca AK
Kampania wrześniowa
Po rozpoczęciu niemieckiej agresji na Polskę gen. Piskor otrzymał 4 września 1939 roku rozkaz zorganizowania Armii "Lublin". Przyłączono do niej m.in. Warszawską Brygadę Pancerno-Motorową dowodzoną przez płk. Roweckiego. 14 września gen. Piskorowi podporządkowano również Armię "Kraków". W czasie kampanii początkowo jego głównym zadaniem była obrona środkowej Wisły, a następnie dotarcie na przedmoście rumuńskie. Po bitwie pod Tomaszowem Lubelskim z 20 września 1939 roku wydał rozkaz kapitulacji.
Aż do końca II wojny światowej gen. Piskor przebywał w niemieckiej niewoli, kolejno w obozach: VIIA Murnau, VIIIB Silberberg, IVC Colditz, XC Lubeka i VIB Doessel. W tamtym okresie zajmował się działalnością konspiracyjną - m.in. protestował przeciwko próbom separowania oficerów WP pochodzenia żydowskiego.
Na emigracji
W kwietniu 1945 roku po wyzwoleniu wyjechał do Wielkiej Brytanii i zamieszkał w Londynie. Był członkiem Komisji Historycznej Sztabu Głównego oraz przewodniczącym Komisji do Spraw Żołnierzy 1939 roku.
Generał Tadeusz Ludwik Piskor zmarł 22 marca 1951 roku w Londynie. Został pochowany na cmentarzu St. Mary's w Kensel Green. W 1990 roku urna z jego prochami spoczęła na cmentarzu wojennym w Tomaszowie Lubelskim. Tadeusz Piskor odznaczony był m.in.: Orderem Virtuti Militari kl. V, Krzyżem Niepodległości, Orderem Polonia Restituta kl. III i IV, czterokrotnie Krzyżem Walecznych oraz Złotym Krzyżem Zasługi.
pd/mjm
