Kto dziś kupuje mieszkania? Klienci rynku nieruchomości

Dziś ceny mieszkań są bardzo wysokie. Nie wpływa to jednak na liczbę kupców. Wciąż marzymy o własnym M i staramy się ziścić to marzenie. Kto dziś kupuje mieszkania?

Młodzi ludzie kupują mieszkania w okolicach 40-60 metrów kwadratowych

Foto: Shutterstock/ Sergey Peterman

• Dziś mieszkania kupują osoby zamożniejsze niż przeciętnie - wynika z analiz złożonych wniosków kredytowych. 
• Klienci rynku nieruchomości kupują mieszkania na własne potrzeby lub na inwestycje. 
• Młodzi wybierają mieszkania o metrażu 40-60 metrów kwadratowych. Raczej nie decydują się na kawalerki
• Wśród korzystajacych z programu Bezpieczny kredyt 2 procent 80 procent stanowili ludzie młodzi - do 34. roku życia. 
• W 2024 roku planowane jest wprowadzenie programu Mieszkanie na start. Wciąż trwają prace konsultacyjne. 
• Nowy program ma m.in. na celu umożliwienie zaciągnięcia kredytu osobom mniej zamożnym. 

Ceny mieszkań rosną z roku na rok. Nie odstrasza to klientów, ale zmienia się jednak ich profil. 

- Dziś na pewno kupują mieszkania osoby trochę zamożniejsze niż przeciętnie. Patrząc na wnioski kredytowe - znamy rozkład dochodów tych osób. Są to osoby w przedziale dochodu od 5 do 7 tysięcy złotych na osobę - mówi dr Paula Kukołowicz, kierowniczka zespołu zrównoważonego rozwoju Polskiego Instytutu Ekonomicznego. Wiemy, jaki to będzie dochód w przypadku singli czy małżeństw. Nieco trudniej to oszacować w przypadku większych gospodarstw domowych. 

Kto kupuje mieszkania?

Na rynku pojawiają się też firmy zainteresowane kupnem mieszkań, by przeznaczyć je na wynajem, ale jak zauważa ekspertka, nie jest to istotny segment kupujących. 

Najczęściej mieszkania kupują:

• klienci, którzy chcą je przeznaczyć na własne potrzeby - to istotna część kupujących,
• klienci, którzy chcą przeznaczyć nieruchomość na inwestycje.

- W porównaniu z 2021 rokiem, kiedy koszty kredytu były niskie, osób kupujących lokale pod inwestycje jest znacznie mniej - zaznacza specjalistka. 

Młodzi biorą kredyty

Analizując wnioski kredytowe eksperci oceniają, że tradycyjnych wniosków kredytowych, w drugiej połowie 2023 roku było mniej. Chętnie korzystano z rządowego programu Bezpieczny kredyt 2 procent. 

- Ze względu na konstrukcję programu Bezpieczny kredyt 2 procent był on zdominowany przez osoby młode. Około 80 procent wniosków złożył osoby do 34. roku życia, a nawet młodsze - do 29. roku życia. One korzystały intensywnie z tego programu - zdradza Paula Kukołowicz. - W tradycyjnych wnioskach kredytowych większy był udział osób starszych. 

Posłuchaj

09:59 czwórka reset 11.01.2024 mieszkania 17.15.mp3 Kto dziś kupuje mieszkania i jakie? (Reset/Czwórka)

 

Aby uzyskać kredyt musimy złożyć wniosek do banku. Ten na podstawie naszej zdolności kredytowej decyduje o jego wysokości i przyznaniu. - Uzyskanie kredytu nie jest łatwe - zaznacza gość Adama Smolarka. - Zdolność kredytowa wynika z zarobków, wydatków, czyli dochodu którym dysponujemy po odjęciu podstawowych wydatków. Ważny jest też wkład własny, który dziś jest obowiązkowy i wynosi 10-20 procent wartości mieszkania, które chcemy kupić. 

Dr Paula Kukołowicz podkreśla, że w praktyce ważna jest też forma zatrudnienia - nasza umowa, na podstawie której świadczymy pracę. - Osoby mające pracę czasową, np. zlecenie mogą dostać kredyt, ale w praktyce bankowej jest to trudniejsze. Oczywiście wszystko zależy od podejścia banku, czasu świadczenia pracy, dochodu.

Małe mieszkania, ale nie kawalerki

Młodzi klienci deweloperów czy agencji nieruchomości zainteresowani są głownie zakupem mniejszych mieszkań. Nie są to jednak kawalerki. - Młodzi ludzie kupują mieszkania w okolicach 40-60 metrów kwadratowych - mówi gość Czwórki. - Te mieszkania miały też największy popyt w programie kredyt 2 procent. Mniejsze nieruchomości - kawalerki, mikrokawalerki raczej kupowane są w celach inwestycyjnych. Jeśli kupujemy na własne potrzeby, to decydujemy się na nieco większe lokum. 

Jeśli nie zakup to wynajem

Nie wszyscy mogą sobie pozwolić na zaciągniecie kredytu mieszkaniowego. W takich wypadkach rozwiązaniem jest wynajęcie mieszkania. Wynajem niestety też jest coraz droższy, choć w ostatnim roku wzrost cen nieco przyhamował. - Po wakacjach 2023 roku ceny wynajmu wzrosły o 2 procent względem 2021 roku - mówi specjalistka. - Te wzrosty jednak były większe w większych miastach i miastach akademickich - nawet do 10 procent. 

Dr Paula Kukołowicz zwraca uwagę, że w ostatnim czasie obserwujemy też napływ mieszkań na wynajem. To efekt zakupów poczynionych w 2021 roku. - Wtedy wiele osób kupiło mieszkania w celach inwestycyjnych i teraz te nieruchomości zasilają rynek mieszkań na wynajem - wyjaśnia. - Wprowadzane są też lokale zakupione przez inwestorów instytucjonalnych. To trochę hamuje wzrost cen w ostatnim czasie. 

Mieszkanie na start - kiedy szczegóły?

W połowie roku 2024 ma ruszyć nowy rządowy program Mieszkanie na start, to następca bezpiecznego kredytu 2 procent. - Ten program będzie działał na nieco innych zasadach. Ministerstwo zapowiada takie zmiany. Główna z nich to większa dostępność kredytu dla osób mniej zamożnych, które posiadają niższe dochody - mówi gość Czwórki. - Druga propozycja to większa dostępność tych kredytów dla rodzin wielodzietnych - będą mogły skorzystać z programu nawet jeśli mają już pierwsze mieszkania. 

Trwają ostatnie prace nad tym projektem. Wciąż poddawany jest konsultacjom. Wiemy jednak, że w programie zostaną uwzględnione progi dochodowe. - Osoby, które zarabiają powyżej pewnych kwot zostaną z tego programu wykluczone - informuje dr Paula Kukołowicz. - Ma to na celu zmniejszenie popytu na kredyt, umożliwienie skorzystania z programu osobom mniej zamożnym, a w efekcie sprawić, by preferencyjna forma kredytu nie wpływała na wzrost cen mieszkań. 

***

Tytuł audycji: "Reset"

Prowadzi: Adam Smolarek

Gość: dr Paula Kukołowicz (kierowniczka zespołu zrównoważonego rozwoju Polskiego Instytutu Ekonomicznego)

Data emisji: 11.01.2024

Godzina emisji: 17.15

pj/kk