Kazachstan - wieczne państwo. "To miejsce trudne do uchwycenia"

Ostatnia aktualizacja: 08.08.2024 09:38
- Kazachstan to miejsce trudne do uchwycenia. Ta książka jest próbą jego przyszpilenia. To również bardzo ważne miejsce: bogaty kraj, miejsce najbardziej szalonych sowieckich eksperymentów. Teraz stara się modernizować, odwołując się do swojej tradycji - opowiada Wojciech Górecki, dziennikarz, publicysta, analityk i autor książki "Wieczne państwo. Opowieść o Kazachstanie". 
Wieża widokowa Baiterek w Astanie, stolicy Kazachstanu
Wieża widokowa Baiterek w Astanie, stolicy KazachstanuFoto: Roman Sigaev/Shutterstock
  • Zajmujący blisko 3 miliony kilometrów kwadratowych Kazachstan jest krajem, którym warto się zainteresować - przekonuje Wojciech Górecki.
  • Dziennikarz, analityk i publicysta w swojej książce opowiada o podróży przez kraj, w którym sowieckie władze realizowały niektóre z najbardziej szalonych pomysłów.

W 2022 roku Wojciech Górecki wyruszył w kolejną podróż po Kazachstanie. Wędrował od miasta do miasta, od wsi do wsi. Zwiedzał stepy, poznawał tamtejszych ludzi. Podróżował w dzień i w nocy; pokonał tysiące kilometrów koleją, samolotem i marszrutką. Swoje obserwacje zebrał w książce, która ukazała się 31 lipca 2024 roku.

Bardziej Europa czy Azja?

Geograficznie Kazachstan jest położony w Azji Środkowej, choć jego znaczny kawałek leży w Europie. Jak to jednak wygląda pod względem społecznym? Wojciech Górecki wyjaśnia w Czwórce, że wciąż silna jest tam sowiecka spuścizna. - Ona wbiła w głowę tym, którzy przeszli jeszcze przez sowiecką edukację, że Azja to jest Japonia, Chiny, Korea, Wietnam. Natomiast oni uczyli się z rosyjskich podręczników, w szkole czytali tę samą klasykę co my - wyjaśnia rozmówca Jeremiego Angowskiego.

- Położenie Kazachstanu jest takie "pomiędzy". Z jednej strony mamy Rosję, z drugiej Chiny, z trzeciej, przez Morze Kaspijskie, mamy Kaukaz i Europę, a z czwartej muzułmańskie południe. Mimo wszystko to jednak Azja, ale z dużą domieszką Europy - ocenia dziennikarz i analityk.

Kazachstan - kraj nieoczywisty

Po raz pierwszy Wojciech Górecki odwiedził Kazachstan blisko trzy dekady temu. Wówczas kraj wydał mu się terenem mocno zsowietyzowanym, mało ciekawym. Czas pokazał jednak, że tamtejsi ludzie i historie są wyjątkowe. 

- To jest miejsce, skąd startowały rakiety kosmiczne; nasz Hermaszewski leciał w kosmos właśnie z kosmodromu w Kazachstanie. Tam był sowiecki poligon nuklearny, tam częściowo znajduje się Jezioro Aralskie. Tam wreszcie trafiali deportowani Polacy i były łagry. Cały czas wydawało mi się, że pod tą powierzchnią zsowietyzowanego kraju, który przypomina wielką, nieokreśloną przestrzeń poradziecką, coś jest. I rzeczywiście; byłem świadkiem tego, jak ten kraj się wykluwa, wracając do swoich korzeni. Kształtu nabiera ta współczesna kazachska tożsamość. I to wydało mi się ciekawe - wyjaśnia gość radiowej Czwórki.

Czytaj także:

Jak żyje się w Kazachstanie?

- Kraj jest bogaty, natomiast ludzie żyją różnie - mówi Wojciech Górecki i podkreśla, że Kazachstan dysponuje dużymi zasobami surowców naturalnych, m.in. ropy naftowej, uranu i chromu. Chociażby dzięki temu w dużych miastach, na przykład na bogatym w ropę zachodzie kraju, żyje się dobrze. - Poziom życia jest z pewnością porównywalny z Polską. (...) Ludzie, którzy na przykład pracują w zachodnich korporacjach, żyją całkiem nieźle. Natomiast ludzie na stepie, pasterze, żyją dość skromnie. Trudno jednak mówić na przykład o średniej dochodu - opowiada dziennikarz.

Istotna dla Kazachów jest historia. Mieszkańcy tego kraju przedstawiają się imieniem, nazwiskiem i rodem plemiennym. To trend, który wykształcił się u Kazachów w ostatnich latach. - Nawet ludzie, którzy pracowali w międzynarodowych korporacjach, mówili świetnie w obcych językach, uznali za ważne podkreślanie lokalnej tożsamości. To jest coś, czego nie spotykałem wcześniej w Kazachstanie; zwłaszcza w latach 90. i dwutysięcznych - przyznaje Wojciech Górecki.


Posłuchaj
22:13 CZWORKA (mp3) 2024_08_07-18-11-55.mp3 Kazachstan - wieczne państwo. "To miejsce trudne do uchwycenia" (Świat 4.0/Czwórka)

 

***

Tytuł audycji: Świat 4.0

Prowadzi: Jeremi Angowski

Gość: Wojciech Górecki

Data emisji: 07.08.2024

Godzina emisji: 18.11

qch/wmkor

Czytaj także

Edukacja za granicą - nie tylko dla studentów i nie tylko Erasmus

Ostatnia aktualizacja: 05.08.2024 16:30
Wyspa Reunion - to tam Joanna Kierska pojechała na praktyki w ramach programu Erasmus. Pracowała tam przez trzy miesiące w księgarni i wydawnictwie, a w wolnym czasie zjeździła i schodziła ją wzdłuż i wszerz. To nie był jej pierwszy wyjazd stypendialny. W Czwórce opowiadała jak można z nich korzystać. 
rozwiń zwiń