- W pierwszej odsłonie wakacyjnej audycji poświęconej filmom i popkulturze zajęliśmy się nostalgią.
- Naszym gościem jest dr Dariusz Piechota, literaturoznawca oraz autor książki "Na fali nostalgii. Lata osiemdziesiąte i dziewięćdziesiąte w najnowszej kulturze i literaturze popularnej".
"Lato z kanapy" to nowy popołudniowy program w letniej ramówce Czwórki, w którym mówimy o serialach tych legendarnych, jak i niedocenianych. Gościmy osoby ze świeżym spojrzeniem na kino, a do tego rozmawiamy o popkulturze. Na luziku, z kanapy - swobodnie i bez ograniczeń. Pierwsze wydanie audycji wypełnia nam szeroko pojęta nostalgia, a przewodnikiem po tym temacie jest dr Dariusz Piechota, literaturoznawca z Uniwersytetu w Białymstoku oraz autor książki "Na fali nostalgii. Lata osiemdziesiąte i dziewięćdziesiąte w najnowszej kulturze i literaturze popularnej". To monografia będąca fascynującą opowieścią o popkulturze, w której autor pochyla się nad konkretnymi zjawiskami i praktykami reprezentującymi popkulturę.
Na samym początku rozmowy gospodarz audycji Jeremi Angowski zadał pytanie, za czym nasz gość czuje nostalgię. - W pierwszej kolejności mogę powiedzieć, że za dawnymi relacjami międzyludzkimi. Bo dzisiejszy świat jest zdominowany przez elektronikę, przez telefony, internet, portale społecznościowe. Brakuje mi bezpośredniego kontaktu z ludźmi jaki pamiętam z lat 80., bo ta technologia jednak nas zmieniła - tłumaczy. - Za pomocą nowych technologii jesteśmy w kontakcie, natomiast nie widzimy się z nimi tak regularnie jak kiedyś.
Nostalgia za latami 80. i 90. XX wieku
Gość Czwórki zauważa, że od dłuższego już czasu coraz więcej mówi się o powracającej modzie na lata 90. i 90. ubiegłego wieku. Tą nostalgię widać także w kinie, serialach i pop-kulturze.
- Jestem przedstawicielem której generacji X. Zacząłem śledzić literaturę popularną i zauważyłem, że obecnie autorzy także właśnie z tej generacji, bardzo często powracają do tych lat i osadzają akcję utworu właśnie w latach 80. Mówię tutaj np. o Sylwii Chutnik i o Macieju Marciszu - zauważa dr Dariusz Piechota. - Okazało się, że nostalgia jest typowa dla tego pokolenia pisarzy. Więc to jest też bardzo znaczące, że właśnie oni przywołują te artefakty i przedmioty z przeszłości, które już dzisiaj wyszły z powszechniego użycia, takie jak kasety magnetofonowe. To też miejsca, które dzisiaj nie istnieją jak chociażby wypożyczalnia kaset wideo.
Co to jest retrostalgia?
Specjalista definiuje nostalgię jako bliżej nieokreśloną tęsknota za czymś, co minęło. - Ta tęsknota może odnosić się zarówno do czasu, czyli np. okresu naszego dzieciństwa, kiedy spędzaliśmy beztrosko w trakcie wakacji, ale także może odnosić się do miejsca - podkreśla gość Czwórki. - Mogą ją przywołać dźwięki, zapachy, smaki, pewne przedmioty, które mogą uruchomić pewnego rodzaju wspomnienia.
Rozmówca Jeremiego Angowskiego także zwraca uwagę na zjawisko jakim jest retrostalgia. - To mogą być czasy i rzeczy, których my sami nie pamiętamy i nie przeżyliśmy, ale mamy z nimi dobre skojarzenia - tłumaczy. – Dla mojego pokolenia były to lata 60. w Stanach Zjednoczonych. Mam tu na myśli dzieci, kwiaty, bunt, rebelię i tak dalej.
Źr. Youtube/Eddie Munson's Upside Down Guitar GOD Scene - Master of Puppets | Stranger Things | Netflix
Echa przeszłości w nowych produkcjach filmowych
Z tych wszystkich emocji czerpie zarówno pop kultura, jak i przemysł filmowy. - Wystarczy przywołać serial Stranger Things, dzięki któremu przeboje śpiewane przez gwiazdy lat 90. takie jak Kate Bush i zespół Metallica ponownie zyskały na popularności - opowiada gość Czwórki. - Mamy różnego rodzaju portale, fanpage typu "Born in PRL”. Mają one nieograniczoną zasobność. W związku z tym katalogowanie naszych wspomnień jest nieograniczone tak naprawdę przestrzenią. Wydaje mi się, że social media na pewno też wpłynęły na to, że nostalgia stała się taka powszechna i przedostała się do mainstreamu. Także przemysł i twórcy reklam, filmów i muzyki wykorzystują ten trend. Już dawno zorientowali się, że proste nawiązanie do jakiejś epoki można przekuć w efekt finansowy.
20:12 CZWORKA/Na kanapie - dr Dariusz Piechota 04.07.2024.mp3 O nostalgii w pop kulturze opowiada dr Dariusz Piechota (lliteraturoznawca z Uniwersytetu w Białymstoku (Na kanapie/Czwrórka)
Nostalgia w kinie
W audycji także rozmawialiśmy o kinematogriafii i przemyśle filmowym, który sięga do klasyków. Szczególną popularnością wśród młodego pokoklenia cieszą się filmy kręcone w latach 70. i 80. ubiegłego wieku, które mają scenariusz i emocje. To wykorzystują filmowcy.
Na 40. rocznicę premiery kultowych "Pogromców duchów" producenci przygotowali czwartą część tego filmu, w nowej wersji powrócili "Znachor" i "Akademia Pana Kleksa". Nadal też kręci się filmy o Bondzie, choć książki o jego przygodach już dawno się skończyły i teraz wszystko leży w rękach scenarzystów.
Źr. Youtube/Akademia Pana Kleksa - Oficjalny trailer
Nasze studio odwiedził także Jacek Goleniak (Kulturalny Update). Rozmawialiśmy o tym w których współczesnych serialach budowany jest nostalgiczny klimat i które animowane seriale dla dzieci z nostalgią wspomina pokolenie Z. Nasz gość opowiadał także o filmach, które wejdą do kin w pierwszy weekend lipca.
42:59 CZWORKA/Na kanapie Goleniak_ z kanapy 04.07.2024.mp3 O serialach i filmach z nostalgią w tle opowiada Jacek Goleniak, autor profilu kulturalny update (Na kanapie/Czwórka)
***
Tytuł audycji: Lato z kanapy
Prowadzi: Jeremi Angowski
Gość: dr Dariusz Piechota (lliteraturoznawca z Uniwersytetu w Białymstoku)
Data emisji: 04. 07.2024
Godzina emisji: 18.15
aw
