„Janosik” powraca

Konfrontacja mitu z rzeczywistością – nowy film Agnieszki Holland

Premiera polsko-słowackiej produkcji „Janosik. Prawdziwa historia” obyła się  4 września. Agnieszka Holland wspólnie z córką Kasią Adamik nakręciła  nową wersją przygód podhalańskiego rozbójnika.

Czy i tym razem rodzima widownia pokocha szlachetnego bohatera, tak jak przed laty za sprawą „Janosika” z 1973 w reżyserii Jerzego Passendorfera? PRL-owski bohater wykreowany przez Marka Perepeczkę jest głęboko zakorzeniony we wspomnieniach polskich widzów. Agnieszka Holland twierdzi, że tym razem publika skonfrontuje się z losami prawdziwego Juraja Janosika. Autorka scenariusza Eva Borušovičová zapewnia, że losy słowackiego rzezimieszka odtworzyła najwierniej jak to było możliwe, m.in. na podstawie dokumentacji z procesów.

Akcja filmu rozpoczyna się w 1711 roku, kiedy młody Janosik powraca do rodzinnej Terchowej na Orawie z Węgier, gdzie brał udział w powstaniu. Po drodze, schwytany przez Austriaków i wcielony do armii, aby szybko stamtąd czmychnąć. Za namową krajana,  młody gniewny trafia do bandy rozbójników i niemal natychmiast obejmuje w niej przywództwo. Dlaczego Janosik wybrał zbójecki żywot? Na to i inne pytania film z pewnością udziela zadowalającej odpowiedzi.

Zbójnik z Tatr (w tej roli czeski aktor Václav Jiráček) emanuje charyzmą, drapieżnością, ale nie brakuje mu także naturalnych ograniczeń czy słabości. Na aktorskie wyżyny wspiął się również Michał Żebrowski. Do atutów filmu należą też sprawna narracja i doskonała oprawa muzyczna autorstwa Antoniego Łazarkiewicza.

Dla Słowaków góralski mesjasz stał się legendą, ucieleśnieniem walki narodu z wszelkim naciskiem, bohaterem boju o wolność i niepodległość. Naturalnie, jego legenda była żywa także po polskiej stronie Tatr. Jawił się jako sprawiedliwy mocarz, ponieważ wierny był zasadzie: okraść - tak, ale nie zabijać.

Panie reżyserki skupiają się przede wszystkim na egzystencjalnym wymiarze bohatera. Konwencja obrazu jest momentami bajkowa, ponieważ introwertyzm Janosika sprawia, że obok scen rodzajowych pojawią się elementy wizyjne. Wielowarstwowa formuła nie burzy jednak spójnej całości. Warto się przekonać!

EB


Zobacz reportaż z premiery prasowej "Janosika" i obejrzyj wywiady z twórcami filmu "ENEN".