79. rocznica urodzin Marka Petrusewicza

Sportowy kalendarz biograficzny Czwórki - 22 stycznia 2013.

22 stycznia 1934 roku w Wilnie urodził się Marek Petrusoweicz - jeden z najlepszych w historii polskich pływaków.  Po II wojnie światowej gdy Wilno znalazło się za naszą wschodnią granicą Petrusewicz przeprowadził się do... Wrocławia, gdzie rozpoczęła się jego przygoda z pływaniem. Był pierwszym polskim rekordzistą świata w pływaniu. W 1953 roku w dość nietypowych okolicznościach, podczas zapowiedzianej próby bicia rekordu w Hali Miejskich Zakładów Kąpielowych przy ulicy Teatralnej we Wrocławiu, w samotnym wyścigu na 100 metrów stylem klasycznym przepłynął ten dystans poniżej 1 minuty i 11 sekund. Rok później jeszcze poprawił ten wynik po raz drugi bijąc rekord świata.
Był też wicemistrzem Europy oraz olimpijczykiem z Helsinek. Na igrzyska w Melbourne i Rzymie już niestety nie pojechał, a jednym z powodów był... nieco zbyt rozrywkowy jak na sportowca tryb życia.  Do historii przeszedł już jego wyczyn, z grudnia 1952 roku, kiedy to postanowił zjechać na nartach... ze skoczni w Karpaczu. Tę szaleńczą próbę przepłacił groźną kontuzją.
Petrusewicz był specjalistą pływania pod woda i po zmianie przepisów zabraniającej tego sposobu pływania już nie odnosił tak wielkich sukcesów. W kraju wciąż jednak był jednym z najlepszych i cieszył się wielką popularnością.  Z racji swoich dość radykalnych poglądów  nie był jednak lubiany przez ówczesne władze sportowe i w 1958 roku został dożywotnio zdyskwalifikowany, w wyniku bezpodstawnych oskarżeń po - o ironio - Zawodach Przyjaźni w Rostocku.  
Po tym dość nieoczekiwanym zakończeniu kariery przez wiele lat zmagał się z chorobą Birgera w wyniku, której stracił najpierw prawą, a później lewą nogę. Powodem tej drugiej amputacji było aresztowanie Petrusewicza - czynnego działacza Solidarności - 13 XII 1981 roku, w wyniku którego spędził 2 tygodnie w nieogrzewanej celi co znacznie przyspieszyło rozwój choroby.    
Zmarł  3 października 1992 roku, miał 58 lat. Historię życia Petrusewicza opisał w swoim filmie "Rekord Świata" Filip Bajon. We Wrocławiu są organizowane zawody jego imienia.
Wnukiem Petrusewicza jest reprezentant Polski w pływaniu, olimpijczyk z Pekinu -  Łukasz Wójt.

Sportowy kalendarz biograficzny Czwórki - 22 stycznia 2012
1934 - urodził się Marek Petrusewicz, polski pływak (zm. 1992)

1920 - urodził się Sir Alf Ramsey, angielski trener piłkarski (zm. 1999)
1969 - urodziła się Swietłana Moskalec, rosyjska lekkoatletka
1982 - urodził się Martin Koch, austriacki skoczek narciarski
1983 - urodził się Etienne Bacrot, francuski szachista
1984 - urodziła się Elise Tamaëla, holenderska tenisistka
1985 - urodził się Mohamed Sissoko, malijski piłkarz
1988 - urodził się Łukasz Rutkowski, polski skoczek narciarski
1990 - urodziła się Alizé Cornet, francuska tenisistka
2007 - zmarł Emmanuel de Graffenried, szwajcarski kierowca wyścigowy (ur. 1914)
2007 - zmarł Ramón Marsal, hiszpański piłkarz (ur. 1934)


Darek Matyja