Zmarł Jarosław Marek Rymkiewicz. Wspomnienie pisarza i poety

Ostatnia aktualizacja: 07.02.2022 13:54
- Etykieta klasycysty jest w jego przypadku niepełna. Jarosław Marek Rymkiewicz miał ogromny dorobek - podkreślał dr Mateusz Werner. Poeta, eseista, dramaturg i krytyk zmarł 3 lutego w wieku 86 lat. 
Jarosław Marek Rymkiewicz
Jarosław Marek RymkiewiczFoto: PAP/Rafał Guz

Jarosław Marek Rymkiewicz urodził się 13 lipca 1935 roku w Warszawie w rodzinie prozaika Władysława Szulca, pochodzenia niemiecko-polskiego, i lekarki Hanny z Baranowskich herbu Tuhan, pochodzenia tatarsko-niemieckiego. Rodzina Szulców zmieniła nazwisko po niemieckim przodku pod wpływem wojennych przeżyć w połowie lat 40. XX w., a nazwisko Rymkiewicz było przedwojennym pseudonimem literackim Władysława Szulca.

Jarosław Marek Rymkiewicz debiutował w 1957 roku tomem wierszy "Konwencje". Do pewnego momentu bardzo silnie związany był z nurtem klasycystycznym, a szczegóły swojego programu poetyckiego Rymkiewicz sformułował w pracy "Czym jest klasycyzm. Manifesty poetyckie" z 1967 roku. Potem ukazały się takie tomiki, jak: "Człowiek z głową jastrzębia" (1960), "Metafizyka" (1963), "Co to jest drozd" (1973). - Jarosław Marek Rymkiewicz opublikował manifest - ale prozą - w którym deklarował przywiązanie do pewnej tradycji. Ta "etykietka" klasycysty była problematyczna - mówi dr nauk humanistycznych Mateusz Werner, filozof kultury, eseista, krytyk filmowy.

Jednak, jak podkreślał ekspert, Jarosław Marek Rymkiewicz "nie trzymał się uporczywie pewnych kanonów czy estetyk". - Sam Barańczak ogłosił koniec klasycyzmu Jarosława Marka Rymkiewicza. Mawiał żartobliwie, że ten "zdjął szaty Gustawa, a założył płaszcz Konrada". Jednak to nie do końca prawda, bo Jarosław Marek Rymkiewicz jest autorem wielu bardzo poważnych studiów historycznych, literackich - tu np. jego słynna "Juliusz Słowacki pyta o godzinę", czy poświęconych Mickiewiczowi - wyliczał dr Mateusz Werner. - Wcześniej wydał książkę "Aleksander Fredro jest w złym humorze". Więc mamy tu trzech klasyków: Fredro, Słowacki, Mickiewicz - tłumaczył.

Posłuchaj
04:30 _PR4_AAC 2022_02_07-10-34-10.mp3 Wspomnienie o Jarosławie Marku Rymkiewiczu - mówi dr Mateusz Werner (Stacja Kultura/Czwórka) 

ZOBACZ WIĘCEJ Jarosław Marek Rymkiewicz w Polskim Radiu <<<

Jak podkreślała Weronika Puszkar, dziennikarka Czwórki, późna twórczość Rymkiewicza datowana jest od lat 90., od "Mojego dzieła pośmiertnego" (1993). - Później "Znak niejasny. Baśń półżywa" czy "Zachód słońca w Milanówku", "Do widzenia gawrony", "Pastuszek Chełmońskiego" - to są poezje, które już z klasycyzmem nie mają nic wspólnego, raczej z barokiem, poezją metafizyczną, refleksją, filozofią egzystencji, wyrażoną w języku metaforycznym - tłumaczył dr Mateusz Werner. 

Jarosław Marek Rymkiewicz zasłynął jednak także jako dramaturg - dzięki sztukom "Eurydyka" czy "Odys" jest również tragedio- i komediopisarzem, a także autorem dwóch powieści "Rozmowy polskie latem roku 1983", oraz "Umschlagplatz". Pisarz w 2010 roku został odznaczony Złotym Medalem Zasłużony Kulturze Gloria Artis. W 2016 roku Jarosław Marek Rymkiewicz został laureatem nagrody imienia Lecha Kaczyńskiego, w tym samym roku otrzymał doroczną nagrodę ministra kultury za całokształt twórczości. W 2019 roku otrzymał Nagrodę Mediów Publicznych w kategorii słowo.

***

Tytuł audycji: Stacja Kultura

Prowadzi: Oliwia Krettek

Materiał przygotowała: Weronika Puszkar

Data emisji: 07.02.2022

Godzina emisji: 10.35

kd