"Zemsta" to lektura obowiązkowa na egzaminie ośmioklasisty, ale odwołania do niej mogą także pojawić się na maturze. Jak mówi polonistka Katarzyna Kucharska, warto znać tę lekturę, żeby odwoływać się do niej jako do komedii, ale też wprowadzać w pracy różne konteksty. Jeśli nie przeczytaliśmy dzieła Aleksandra Fredry jeszcze nic straconego - można sięgnąć po jedną z jego adaptacji.
Ta najbardziej znana komedia Aleksandra Fredry dotyczy sporu sąsiedzkiego. - Dwaj sąsiedzi kłócą się o mur zamkowy, a w zasadzie o dziurę w tym murze. Spierają się, czy ją zamurować, czy nie - mówi polonistka. - W tle mamy wątek miłosny. Tak naprawdę, na przykładzie konfliktu sąsiedzkiego, Fredro pokazuje nam rolę miłości w życiu człowieka i to, że dobro i miłość zwycięża.
Na ekranie gwiazdy i Wajda za kamerą
Adaptacji "Zemsty" podjął się Andrzej Wajda. W 2002 roku powstała wersja filmowa dzieła. - Jest to klasyczna adaptacja, w której Wajda zrobił bardzo niewielkie skróty - tłumaczy rozmówczyni Oliwii Krettek. - Zmieniono czas akcji na zimę, ale nie ma to znaczenia interpretacyjnego. Film jest przełożeniem komedii Fredry do tego stopnia, że nawet ogląda się go w szkole na lekcjach języka polskiego.
Niewątpliwą zaletą filmu jest gwiazdorska obsada. W roli Cześnika występuje Janusz Gajos, Rejenta zagrał Andrzej Seweryn, a w rolę Papkina wcielił się Roman Polański. Na ekranie także można zobaczyć Daniela Olbrychskiego, Katarzynę Figurę, Agatę Buzek czy Rafała Królikowskiego.
- Warto wspomnieć, że tekst Fredry, został napisany w dobie romantyzmu, mimo to nie ma w nim martyrologii tak znanej z tego okresu - zauważa polonistka. - Mamy za to pewną krytykę społeczeństwa. To jest obraz pieniactwa, powiedzmy, że czegoś charakterystycznego dla naszego społeczeństwa. Jest to pokłosie kultury sarmackiej, ale to jest też coś, w czym możemy się przejrzeć nawet współcześnie.
Więcej tematów maturalnych znajdziesz TUTAJ <<<
Czytaj także:
"Zemsta" we współczesnym wydaniu
Druga wersja "Zemsty", w reżyserii Redbada Klynstry-Komarnickiego powstała dla Teatru Telewizji. Jak podkreśla Katarzyna Kucharska, do ekranizacji jej twórcy podeszli nieco skrótowo, jest nieco swobodniejsza także w przekazie, dlatego oglądając ją trzeba uważać.
- Tutaj reżyser wprowadził coś, co nazywamy ironią romantyczną - czyli tak, jak w "Beniowskim" Słowackiego - wychodzi sam autor i dopowiada oraz komentuje wydarzenia - tłumaczy polonistka. - To także obserwujemy we współczesnych programach i filmach. Tutaj też aktorzy, zwracają się wprost do widza. Pojawiają się także partie śpiewane. Jest to miłe uatrakcyjnienie przekazu, który dzięki temu staje się nam bliższy.
Źr. Youtube/Teatr Telewizji - "Zemsta" - Na planie spektaklu
04:42 Czwórka/ Stacja Kultura matura 2023. Zemsta Fredry ekranizacje 26.04.2023.mp3 Matury 2023, Ekranizacje "Zemsty" Aleksandra Fredry (Stacja Kultura/Czwórka)
***
Tytuł audycji: Stacja Kultura
Prowadzi: Kasia Dydo
Materiał przygotowała: Oliwia Krettek
Data emisji: 26.04.2023
Godzina emisji: 10.45
aw
