Za życia nędzarze, po śmierci bogacze

Wielu artystów odeszło niedocenionych. Dopiero po śmierci okazywało się, że ludzie ci i ich twórczość stawiali się sławni. Zdarza się też, że gwiazdy nie dość, że odchodzą u szczytu swej popularności, to po ich śmierci okazuje się, że ich sława może wybuchnąć na nowo.

Fenomen artysty odkrywanego po śmierci zdarza się, gdy ten wyprzedza swoją epokę. Takie przypadki miały miejsce z reguły w przypadku literatów i malarzy. – Po pierwsze te dwie dziedziny sztuki nie wymagają dużych nakładów finansowych – tłumaczy Kamil Śmiałkowski, krytyk filmowy. – Po drugie są to "sporty indywidualne". Wszystkie pozostałe, takie jak kino, wymagają nie tylko pieniędzy, ale też dużej grupy ludzi, którzy będą uczestniczyć w produkcji dzieła.

Pierwszym i sztandarowym przykładem artysty, który popularność i laury zdobył dopiero po śmierci jest Vincent van Gogh. Malarz za życia nie cieszył się uznaniem. W ciągu 37 lat swojego życia van Gogh stworzył ponad 2000 różnego rodzaju dzieł. Cierpiał na zaburzenia psychiczne, różnego rodzaju napady lęku. Skończyło się to obcięciem ucha, a potem domniemanym samobójstwem.

Niedoceniony za życia był także Cyprian Kamil Norwid, poeta, który musiał dorabiać m. in. rysując, choc nie miał wykształcenia w tym kierunku. Żył i umarł w biedzie a kilkanaście lat po śmierci został odkryty.

Ed Wood, który został uznany za najgorszego reżysera i scenarzystę w historii, dalej pracował w branży filmowej. – Ale to był pasjonat – opowiada Śmniałkowski. – Człowiek, który bardzo chciał kręcić filmy. Miał mnóstwo pomysłów, ale nie miał pieniędzy, więc kręcił metodami najprostszymi, więc wycinał fragmenty z kronik filmowych i zarażał pasją indywidua żyjące w Hollywood.

Z biegiem lat filmy Wooda zyskały miano kultowych.

Więcej o artystach niedocenianych podczas swojego życia, a "kultowych" po smierci dowiesz się, słuchając rozmowy w "Stacji kultura".

(kd)