Poradnik maturzysty. Jak czytać "Wesele" Stanisława Wyspiańskiego?
W przestrzeni miasta człowiek często czuje się zagubiony. - W prozie Schulza labirynt jest przestrzenią miejską, która rozciąga się między dzielnicą sklepów cynamonowych, a ulicą Krokodyli - mówi Agnieszka Szczypińska, polonistka. - Podobnie przedstawiona jest też domowa przestrzeń, niezamieszkałe pokoje w domu zarastają roślinnością - dodaje.
Posłuchaj radiopowieści "Lalka">>>
Labiryntowość u Schulza przejawia się też w języku, którym napisane są jego opowiadania.
Jest przesycony jest neologizmami, nie podaje niczego wprost , wielu rzeczy każe się domyślać. - "Sklepów cynamonowych" nie da się opisać tradycyjnymi pojęciami epickimi, jak powieść, opowiadanie czy nowela. Autor rezygnuje ze standardowej definicji - wyjaśnia specjalistka. - Ukazuje narrację za pomocą tego, co wtedy było istotne w epoce, czyli dwudziestoleciu międzywojennym - za pomocą charakterystycznych koncepcji psychologicznych.
Obraz domu, jako odbicie ludzkiej psychiki jest bardzo zakorzeniony w wielu mitologiach . To wykorzystuje również Schulz. - Można powiedzieć, że tutaj chłopiec swoje obserwacje i doświadczenia przedstawia za pomocą symboli i mitycznych znaczeń. Shultz skupia się na zobrazowaniu dzieciństwa i niezwykle rozwiniętej dziecięcej wyobraźni . Ten chłopiec wyobraża sobie rzeczy, które nie są możliwe do zobaczenia - tłumaczy rozmówczyni Agaty Nowotnik.
Matura 2020. Uniknij błędów w czytaniu ze zrozumieniem
Oniryzm i oniryzm Schulza
Bruno Schulz ma ogromną wrażliwość na doznania zmysłowe. Operuje dźwiękiem, kształtem, barwą. Plastycznie działa na wyobraźnię czytelnika. Ten oniryzm łączy się z synestezją - złączeniem wszelkich zmysłów.
- Słowo "oniryzm" wywodzi się z języka greckiego, w dosłownym znaczeniu oznacza sen marzenie senne - wyjaśnia polonistka. - Można powiedzieć, że Schulz to nieco zmienia:nie pokazuje tego jako zwykły motyw, ale jako formę i charakter swojej opowieści. Konwencja oniryczna autora służy oddaniu świata odchodzącego w niepamięć , tego, który on zna z dzieciństwa - dodaje.
Warto zaznaczyć, że błądzenie bohatera "Sklepów cynamonowych" po labiryncie nie łączy się z lękiem czy cierpieniem, a stanowi nielegalną, ekscytującą eskapadę w świat przygody. - Tu cały czas przenikają się: przestrzeń rzeczywista i przestrzeń marzenia. Granica między realnością, a nierealnością jest zatarta - podkreśla specjalistka.
Czwórka wspiera maturzystów. "Ferdydurke" do słuchania
Mityzacja
W "Sklepach cynamonowych" mamy też do czynienia z mityzacją. Jest to zabieg literacki, który polega na takim kreowaniu świata przedstawionego, aby ukazać jego podobieństwo do czegoś co już było, do obrazów lub wyobrażeń mitycznych. - Tak kreowana jest też rzeczywistość "Sklepów cynamonowych", oparta na mityzacji i powrocie do przeszłości. Możemy po prostu powiedzieć, że bohater powraca do do mitycznej krainy swego dzieciństwa - wyjaśnia Agnieszka Szczypińska.
Czwórka wspiera maturzystów. "Ferdydurke" do słuchania
Dla tegorocznych maturzystów Czwórka przygotowała specjalną "ściągę". Znajduje się na niej m.in. cykl "6 tytułów na maturę" oraz historia Polski w pigułce - ZOBACZ SZCZEGÓŁY >>>
***
Tytuł audycji: Sobotologia
Prowadzi: Patryk Kuniszewicz
Materiał przygotowała: Agata Nowotnik
Data emisji: 18.04.2020
Godzina emisji: 9.15
pj
