Wiersze na freestyle'u. Czym jest poetycki slam?

Slam poetycki to forma rywalizacji między poetami. Odbywa się na określonych zasadach i w wyznaczonych miejscach, a na zwycięzcę takie pojedynku czeka nagroda - opowiada Zuzia Kruczyca - poetka, uczestniczka i laureatka slamów. 

Slamerka Zuzia Kruczyca i autor audycji Adam Smolarek.

Foto: Czwórka/Aleksandra Jasińska

Idea slamu poetyckiego narodziła się w Stanach Zjednoczonych na początku lat 80. ubiegłego wieku. W 1984 Marc Kelly Smith, robotnik i poeta z Chicago, zorganizował serię odczytów poezji w jazz-klubie zwanym "The Get-Me-High Lounge". Nazwę imprezy, która miała wyrwać poezję z hermetycznego światka krytyków i teoretyków literatury i przywrócić ją zwykłym ludziom, zaczerpnął z terminologii sportowej. Dzięki slamowi zakończył pisanie do szuflady i zaprezentował swe wiersze publiczności. - Tam chodziło o to, by poezję wyprowadzić z zamkniętych, ciasnych i elitarnych pomieszczeń do zwykłych miejsc. Twórcy chcieli ją przybliżyć szerszemu gronu, widzom którzy niekoniecznie identyfikują się z literaturą - tłumaczył w Polskim Radiu poeta Jakub Węgrzyn. Początek slamu w Polsce nie przypominał takiego performance'u, jaki możemy oglądać dzisiaj. Ludzie czytali z kartki i cała forma raczkowała. Dopiero z czasem zjawisko nabrało tempa i zaczęło się dynamizować. - Pierwszy polski slam odbył się w 2003 roku, ale przecież rywalizacja między poetami jest znana odkąd tylko pojawiła się poezja - śmieje się rozmówczyni Adama Smolarka. - W historii literatury można znaleźć dowody na to, że takie bitwy na improwizowane formy poetyckie toczyli ze sobą m.in. Juliusz Słowacki i Adama Mickiewicz. 

Posłuchaj

19:29 CZWÓRKA Pasjonauci - slam 23.04.2022.mp3 Poetyckie slamy - co się na nich dzieje, jak wyglądają pojedynki i co można na nich wygrać? (Pasjonauci/Czwórka)

Slam poetycki polega na prezentowaniu własnych wierszy i wchodzeniu w interakcję z publicznością. W założeniu to otwarty konkurs poezji, w który jury oceniające wyłaniane jest z publiczności, a finansowa nagroda dla laureata to dochód ze sprzedaży biletów. - Są slamy lokalne, są także Mistrzostwa Polski w Slamowaniu, które co roku odbywają się w Poznaniu - tłumaczy Zuzia Kruczyca. - Uniwersalną zasadą jest to, że wygrywa uczestnik z największą liczbą głosów, ale o tym jak wygląda głosowanie decydują już organizatorzy. W systemie pucharowym losuje się parę poetów, którzy czytają, mówią, improwizują, rapują albo śpiewają swoje utwory, a publiczność głosuje na tego, których ich zdaniem wypadł lepiej. Ale są też slamy, podczas których uczestnicy występują jeden po drugim, a potem wybierana jest czwórka finalistów, którzy mierzą się w ostatecznym pojedynku. Niemniej jednak tu też liczy się liczba oddanych głosów.    

Posłuchaj także:

• Wspólnota tańca. Kultura rave'u w XXI wieku
• Gazety outsiderów. O historii fanzinów

Slamy najczęściej realizowane są w przestrzeniach publicznych, do których każdy ma dostęp. Najczęściej są to po prostu bary czy kawiarnie.  Zazwyczaj każdy z uczestników na zaprezentowanie poezji ma 3 minuty, ale w kolejnych etapach slamu ten czas może się wydłużyć.

Saul Williams - Black Stacey | wichitarecordings

  

***

Tytuł audycji: Pasjonauci

Prowadził: Adam Smolarek

Gość: Zuzia Kruczyca (poetka, slamerka)

Data emisji: 23.04.2022

Godzina emisji: 11.15

kul