Użyj smartfona i apki, by nie zapomnieć o dawnych cmentarzach
Projekt "Harcerska Afryka" powstał 3 lata temu, w momencie zbliżającej się 100. rocznicy odzyskania przez Polskę niepodległości. Grupa harcerzy stwierdziła, że dobrym pomysłem będzie zadbanie o pamięć w miejscu, gdzie nie jest ona kultywowana. Do tamtej pory wolontariusze każdego roku wyjeżdżają do Afryki i działają na rzecz naszej historii.
Harcerze Julianna Synowiec i Konrad Łyniewski, uczestnicy ostatniej z wypraw, z dużym sentymentem wspominają tę podróż.
11:02 czwórka czat czwórki 01.11.2021 harcerska afryka.mp3 Jak działają harcerze w ramach projektu "Harcerska Afryka"? (Czat Czwórki/Czwórka)
- Na miejscu zajmujemy się inwentaryzacją cmentarzy. Tam, gdzie są cmentarze, były też Polskie osiedla - mierzymy fotografujemy, odmalowujemy, jeśli jest możliwość, aby w przyszłości stworzyć zadbane miejsce pamięci w Afryce - mówi Julianna Synowiec. - Może potomkowie tych ludzi będą chcieli tam wrócić, uczcić pamięć swoich przodków - dodaje.
- W tym roku byliśmy na cmentarzach w Gatoomie, Marandellas i Rusape - dodaje Konrad Łyniewski. - Cmentarze w Afryce szybko ulegają degradacji ze względu na roślinność, która wszędzie się wdziera. Przez warunki pogodowe farba z nagrobków szybko się zdziera. Pracy jest dużo. Zdarza się, że harcerze jako pierwsi docierają do śladów po polskich osiedlach, polskich nagrobków - opowiada.
Harcerze nawiązują kontakt z mieszkańcami afrykańskich miejscowości. W tym roku mieli możliwość dokładnego poznania domów, w których kiedyś żyli Polacy. - Te domy przeszły wiele modernizacji, ciężko odtworzyć ich dawny kształt, ale charakterystycznym elementem polskich domów jest kominek - wyjaśniają rozmówcy Weroniki Puszkar.
Polacy do Afryki trafili wraz z armią generała Andersa. Z wojskowymi szło wielu cywilów. Niektórzy z nich osiedlili się w Afryce, część czasowo, a część została na stałe. Stąd dziś pozostałości po polskich osiedlach, polskie nagrobki.
Jednak nie tylko cmentarze świadczą o dawnej obecności Polaków w Afryce. - W centrum Bwana M'Kubwa, małej afrykańskiej wioski, znajduje się kolorowy pomnik przedstawiający nasze godło. Zbudowany został na pamiątkę polskiego osiedla, mieszczącego się tam w latach 40. XX wieku – wyjaśniają harcerze. - Mieszkańcy dbają o niego cały czas - dodają.
Harcerze mieli okazję oglądać polskie godło z 1942 roku, polską księgę zgonów i urodzin, a przede wszystkim obcować z pamięcią Afrykanów o dawnych mieszkańcach tych ziem.
***
Tytuł audycji: Czat Czwórki
Prowadzi: Piotr Firan
Materiał przygotowała: Weronika Puszkar
Data emisji: 01.11.2021
Godzina emisji: 15.17
pj
