Ig Nobel za lody
Przyznano Ig Noble 2022. Wśród laureatów znaleźli się naukowcy z Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego. - To jest taka zabawa kilku laureatów prawdziwej Nagrody Nobla - mówi prof. Wiesław Jędrzejczak, hematolog i jeden z autorów nagrodzonego opracowania. - Chcieli oni pokazać, że nauka to nie jest zawsze coś poważnego i nudnego, że można na to spojrzeć z przymrużeniem oka. Jednak również wyciągnąć rzetelną wiedzę.
W tym roku na osobliwy laur w dziedzinie medycyny zasłużyli badacze z Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego za pracę na temat medycznego wykorzystania lodów. Wykazali oni, że podanie zimnych, pysznych lodów przed zabiegiem medycznym może pomóc osobom oczekującym na przeszczep szpiku kostnego.
Pomysł śmieszny, a użyteczny
- Sama nagroda nie niesie za sobą żadnych korzyści materialnych - zauważa Marcin Jasiński, absolwent Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego, zaangażowany w projekt. - Jeśli chodzi o korzyści naukowe, to z pewnością staniemy się bardziej rozpoznawalni niż wcześniej. Nasza praca miała bardzo dużo wyświetleń. Prawdopodobnie będzie częściej cytowana niż przed uzyskaniem nagrody. Od momentu jej przyznania mamy więcej wejść niż w sumie od publikacji w zeszłym roku. Cieszymy się, że będziemy bardziej rozpoznawalni na świecie.
Nagrodzony pomysł może wydawać się śmieszny, jednak jest użyteczny i niesie ulgę osobom oczekującym na przeszczep. Tylko w Polsce rocznie wykonuje się ok. 400 takich przeszczepów, a na świecie są to dziesiątki tysięcy. Takie rozwiązanie można byłoby więc stosować na szeroką skalę.
Lody i ich kojące działanie
- Badanie dotyczy zastosowania lodu jako czynnika, który zmniejszy toksyczność chemioterapii przygotowującej pacjenta do przeszczepu szpiku - tłumaczy profesor Jędrzejczak. - To może zdaje się zabawne. Jednak w przygotowaniu pacjenta do przeszczepu podaje się bardzo wysokie dawki leku, który niszczy szpik i chorobę, z powodu której chce się go przeszczepić. Natomiast przy okazji również uszkadza zdrowe komórki, w tym komórki błony śluzowej jamy ustnej, co skutkuje bardzo nieprzyjemnymi i bolesnymi owrzodzeniami.
W trakcie badań zauważono, że jeżeli w czasie podawania tego leku pacjent ssie kostkę lodu, to tego typu owrzodzenia nie występują lub mają dużo mniejsze nasilenie. - Ssanie kostki lodu nie jest zbyt przyjemne i my mieliśmy pomysł, żeby połączyć pożyteczne z przyjemnym - wyjaśnia rozmówca Marty Zinkiewicz. - Czyli zamiast ssania kostki lodu - jeść lody. Dobierając ich smak do indywidualnych preferencji danej osoby. Mogą więc to być lody waniliowe, czekoladowe, karmelowe, sorbety i jakie kto lubi.
04:58 Czwórka/Stacja Nauka - Ig Noble za lody 30.09.2022.mp3 Ig Nobel dla badaczy z Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego (Stacja Nauka/Czwórka)
Pomysł wyszedł od studentów, a profesor skromnie twierdzi, że jego rola ograniczała się do tego, że nie wyśmiał ich pomysłu. - Wyszedłem z założenia, że nauka polega na tym, że nie zastanawiamy się, czy temat jest poważny czy nie - tłumaczy. - Zastanawiamy się jednak, czy jeżeli się sprawdzi, to czy będzie miał poważne działanie i skutki. Badać można wszystko, tylko trzeba robić to rzetelnie.
***
Tytuł audycji: Stacja Nauka
Prowadzi: Maciej Wójcik
Materiał: Marta Zinkiewicz
Data emisji: 30.09.2022
Godzina emisji: 12.44
aw/kor
