- W ramach kampanii "Ojczysty - dodaj do ulubionych" sprawdzamy, co dokładnie określa słowo "Skandynawia".
- W tekstach traktujących o kulturze, literaturze i sztuce nazwa Skandynawia odnosi się do całego Półwyspu Skandynawskiego, a także Islandii, Półwyspu Jutlandzkiego, duńskich wysp Fionia i Zelandia oraz Wysp Owczych.
- W tekstach dotyczących historii i gospodarki nazwą Skandynawia obejmuje się trzy kraje: Szwecję, Norwegię i Danię.
- W tekstach odnoszących się do współczesnej polityki i gospodarki nazwę Skandynawia stosuje się do największego obszaru: są to wszystkie kraje i terytoria autonomiczne należące do Rady Nordyckiej.
W ramach kampanii "Ojczysty - dodaj do ulubionych" w każdy wtorek i czwartek w audycji "Pierwsze słyszę" poznajemy ciekawostki językowe. Tym razem wyjaśniamy, co kryje się pod pojęciem "Skandynawia".
Eksperci od języka polskiego z Narodowego Centrum Kultury wyjaśniają: nazwa Skandynawia jest powszechnie używana, a przy tym bardzo rzadko definiowana w źródłach. Intuicyjnie zazwyczaj przypisuje się jej odniesienie takie jak nazwie geograficznej Półwysep Skandynawski. Jednak zakres denotacyjny nazwy Skandynawia różni się w zależności od dziedziny, w której zostanie ona użyta.
Skandynawia w literaturze i sztuce
W tekstach traktujących o kulturze, literaturze i sztuce nazwa Skandynawia odnosi się do całego Półwyspu Skandynawskiego, a także Islandii, Półwyspu Jutlandzkiego (tego, na którym leży kontynentalna część Danii), duńskich wysp Fionia i Zelandia (z Kopenhagą) oraz Wysp Owczych. Zakres ten jest wyznaczany zasięgiem mitologii skandynawskiej i literatury staronordyjskiej (staroskandynawskiej), obejmującej teksty powstałe od IX do XIV w. i stanowiące wspólne dziedzictwo piśmiennicze wszystkich Skandynawów.
Historyczna Skandynawia
W tekstach dotyczących historii i gospodarki nazwą Skandynawia obejmuje się trzy kraje: Szwecję, Norwegię i Danię - takie rozumienie nazwy jest też właściwe mieszkańcom owych trzech krajów, silnie powiązanych historycznie i kulturowo (m.in. wspólny władca w okresie unii kalmarskiej, dawna unia walutowa, zjednoczeniowe idee XIX-wiecznego skandynawizmu).
Skandynawia w polityce
W tekstach odnoszących się do współczesnej polityki i gospodarki nazwę Skandynawia stosuje się do największego obszaru: są to wszystkie kraje i terytoria autonomiczne należące do Rady Nordyckiej, a więc to: Dania, Norwegia, Szwecja, Islandia, Finlandia, a także Grenlandia, Wyspy Alandzkie i Wyspy Owcze.
01:56 czwórka pierwsze słyszę 29.05.2024 skandynawia.mp3 Ojczysty - dodaj do ulubionych. Gdzie zaczyna się i kończy Skandynawia? (Pierwsze słyszę/Czwórka)
Audycja powstała we współpracy z Narodowym Centrum Kultury.
___
Kampania społeczno-edukacyjna "Ojczysty - dodaj do ulubionych" ma na celu propagowanie dbałości o poprawność polszczyzny oraz kształtowanie świadomości językowej Polaków. Dziennikarze Czwórki angażują się w projekt, prezentując w formie dźwiękowej ciekawostki językowe.
Kolejnych odsłon będzie można posłuchać we wtorki i czwartki w porannej audycji "Pierwsze słyszę", po godz. 6.30. O pochodzeniu wyrażeń z życia codziennego opowie Martyna Matwiejuk.
POSŁUCHAJ POPRZEDNICH ODCINKÓW <<<
Organizatorem akcji "Ojczysty - dodaj do ulubionych" jest Narodowe Centrum Kultury. Kampania trwa nieprzerwanie od 20 lutego 2012 roku, dnia poprzedzającego Międzynarodowy Dzień Języka Ojczystego. "Ojczysty - dodaj do ulubionych" to najpopularniejszy kanał prowadzony przez centralne instytucje kultury poświęcony poprawnej polszczyźnie.
***
Na kolejne odsłony cyklu we wtorki i czwartki, w porannej audycji "Pierwsze słyszę", po godz. 6.30 zaprosi Martyna Matwiejuk.
mat. pras.aw
kormp