- Słowo "beton" to internacjonalizm.
- Internacjonalizmy to wyrazy pochodzące z jednego pnia, zazwyczaj z któregoś z języków starożytnych. Występują w wielu językach w tym samym znaczeniu.
- Betonu nie należy mylić z cementem.
- Słowo "beton" ma jeszcze drugie, także międzynarodowe, znacznie - oznacza człowieka lub grupy ludzi o mocno zachowawczych poglądach.
W ramach kampanii "Ojczysty - dodaj do ulubionych" w każdy wtorek i czwartek w audycji "Pierwsze słyszę" poznajemy ciekawostki językowe. Tym razem sprawdziliśmy, co oznacza słowo "beton".
Jak podaje strona NCK "Ciekawostki językowe / Ojczysty - dodaj do ulubionych" - słowo "beton" to internacjonalizm, czyli wyraz pochodzący z jednego pnia, zazwyczaj z któregoś z języków starożytnych, np. z greki lub łaciny, lub też neologizm (najczęściej utworzony na podstawie łacińskich lub greckich cząstek językowych), występujący w wielu językach w tym samym znaczeniu, mający taką samą lub bardzo zbliżoną formę, dostosowaną pod względem fonetycznym, ortograficznym i morfologicznym do systemu każdego z tych języków. Nie należy mylić betonu z cementem – cement to spoiwo wchodzące w skład betonu, a beton to mieszanina cementu, piasku (lub innego kruszywa) i wody, która wiąże wszystkie te składniki.
"Beton" to także określenie człowieka lub grupy ludzi o mocno zachowawczych poglądach - i takie znaczenie, podobnie jak podstawowe znaczenie betonu, również jest znane i używane w wielu językach, nie tylko w polskim.
01:24 czwórka pierwsze słyszę 22.08.2023 ojczysty beton.mp3 "Ojczysty - dodaj do ulubionych". Co to znaczy, że beton jest intrenacjonalizmem? (Pierwsze słyszę/Czwórka)
___
Kampania społeczno-edukacyjna "Ojczysty - dodaj do ulubionych" ma na celu propagowanie dbałości o poprawność polszczyzny oraz kształtowanie świadomości językowej Polaków. Dziennikarze Czwórki angażują się w projekt, prezentując w formie dźwiękowej ciekawostki językowe.
Kolejnych odsłon będzie można posłuchać we wtorki i czwartki w porannej audycji "Pierwsze słyszę", po godz. 7.30. O pochodzeniu wyrażeń z życia codziennego opowie Martyna Matwiejuk.
POSŁUCHAJ POPRZEDNICH ODCINKÓW <<<
Język polski należy do najtrudniejszych języków świata. Badanie pochodzenia słów i ich ewolucji to fascynująca podróż przez historię i zwyczaje. Martyna Matwiejuk w audycji "Pierwsze słyszę" o godz. 7.30 do końca roku będzie wyjaśniać, dlaczego niektóre memy powodują, że "śmiejemy się do rozpuku", sprawdzi też językowy rodowód "kundla", skąd się wziął "majsterklepka" i jaką miarą jest "łut szczęścia".
Organizatorem akcji "Ojczysty - dodaj do ulubionych" jest Narodowe Centrum Kultury. Kampania trwa nieprzerwanie od 20 lutego 2012 roku, dnia poprzedzającego Międzynarodowy Dzień Języka Ojczystego. "Ojczysty - dodaj do ulubionych" to najpopularniejszy kanał prowadzony przez centralne instytucje kultury poświęcony poprawnej polszczyźnie.
***
Na kolejne odsłony cyklu we wtorki i czwartki, w porannej audycji "Pierwsze słyszę", po godz. 7.30 zaprosi Martyna Matwiejuk.
mat. pras./kd/aw/pj
