Logo Polskiego Radia
Polskie Radio
migrator migrator 04.06.2009

Artur Rubinstein

Polski pianista pochodzenia żydowskiego. Urodził się 28 stycznia 1887 w Łodzi, zmarł 20 grudnia 1982 w Genewie.

W ponad 80-letniej karierze wystąpił przeszło 6000 razy. W jego repertuarze dominowała muzyka klasyczna i romantyczna. Znany był jako wirtuoz i odtwórca muzyki Chopina, Brahmsa, Dworzaka, Schuberta i Schumanna. Na koncertowe estrady wprowadził także muzykę sobie współczesną - m.in. Szymanowskiego, Skriabina, Ravela i de Falli. Pozostawił po sobie wiele nagrań - m.in. utworów Chopina, Bacha, Beethovena, Brahmsa, Czajkowskiego, Griega, Mozarta i Rachmaninowa. Występował z wieloma uznanymi orkiestrami i dyrygentami - m. in. Johnem Barbirollim, Danielem Barenboimem, Fritzem Reinerem oraz utalentowanymi instrumentalistami - m.in. Jaschą Heifetzem, Henrykiem Szeryngiem i Gregorem Piatigorskim. Był także przyjacielem wielu znakomitości - m.in. Karola Szymanowskiego, Pabla Picasso i Grzegorza Fitelberga.

Debiutował 1 grudnia 1900 w berlińskiej Beethoven-Saal, gdzie wykonał m.in. Koncert fortepianowy A-dur Mozarta i Koncert fortepianowy g-moll Saint-Saënsa. Koncert ten stał się jego artystycznym triumfem. W 1904 wyjechał do Paryża. Kontrakt z impresariem Gabrielem Astrucą rozpoczął jego wielką międzynarodową karierę i serię koncertów na całym świecie. Po ogłoszeniu ustaw antysemickich przez Mussoliniego (1938 r.), odwołał koncerty we Włoszech i zwrócił nadane mu wcześniej włoskie odznaczenie. W październiku 1939 r. wyjechał z rodziną do Stanów Zjednoczonych.

Po wojnie pierwszy raz przyjechał do Polski w 1958 roku na koncerty w Krakowie i Warszawie. W 1960 był honorowym przewodniczącym jury 6. Międzynarodowego Konkursu Pianistycznego im. Fryderyka Chopina w Warszawie. Podczas występu inaugurującego konkurs zagrał "Koncert fortepianowy f-moll" Chopina wraz z Orkiestrą Filharmonii Narodowej pod batutą Witolda Rowickiego. Ostatni raz wystąpił publicznie w 1976 r. w Londynie. W 1979 roku ostatni raz był w Polsce i swoim rodzinnym mieście.