Logo Polskiego Radia
PAP
Przemysław Goławski 06.08.2010

Krokodyl wielkości... kota

Szczątki niewielkiego, spokrewnionego z krokodylami gada sprzed 105 mln lat odkryto w Tanzanii.
KrokodylKrokodylźr. Flickr, Tambako, lic. CC

Zwierzę miało silnie zróżnicowane zęby i prowadziło lądowy tryb życia - informuje "Nature".

Znalezisko to potwierdza, że prehistoryczni krewni dzisiejszych krokodyli byli silnie zróżnicowani, a niektóre ich gatunki prowadziły tryb życia przypominający bardziej ssaki, niż gady. Na szczątki zwierzęcia natrafił w skałach ze środkowej kredy, leżących w południowo-zachodniej części Tanzanii, międzynarodowy zespół Patricka O'Connora z Ohio University.

Gatunek, do którego należał skamieniały gad, nazwano Pakasuchus kapilimai. Jeden kompletny szkielet O'Connor znalazł już w 2008 r., teraz zaś natrafił na fragmenty siedmiu kolejnych. Zwierzę było małe - wielkością mogło przypominać kota. O tym, że jest to kopalny krokodyl, świadczą zarówno cechy czaszki, jak i kostne tarcze pokrywające grzbiet i ogon. Ma też sporo cech nietypowych dla krokodyli, m.in. bardzo giętki kręgosłup czy delikatne kości kończyn, sugerujące dużą ruchliwość.

Niewielki krokodyl prawdopodobnie aktywnie polował na lądzie na owady i inne małe zwierzęta, w przeciwieństwie do wodnych kuzynów, biernie czekających na nieostrożne ofiary. Naukowców zdumiały zwłaszcza zęby P. kapilimai - wyspecjalizowane tak, że przypominają kły, zęby przedtrzonowe i trzonowe u ssaków. Zęby innych wymarłych i współczesnych gatunków krokodyli są stosunkowo proste i stożkowate, a służą do chwytania i rozdzierania ofiar. Gady te połykają mięso w dużych kawałkach, bez rozgryzania.

Naukowcy zaliczyli P. kapilimai do podrzędu wymarłych zwierząt krokodylokształtnych, posiadających cechy podobne do cech ssaków, dość powszechnych w kredzie. W okresie tym superkontynent Pangea dzielił się na mniejsze superkontynenty, m.in. północną Laurazję i południową Gondwanę. Niewykluczone, że właśnie w tym czasie zwierzęta te opanowały na południu te same nisze ekologiczne, które na północy zajmowały ssaki - spekulują badacze.

pg