Logo Polskiego Radia
PAP
Katarzyna Ingram 07.09.2010

Prastare piwo z antybiotykiem

Nubijscy piwowarzy już niemal 2000 lat temu mogli świadomie wytwarzać piwo zawierające silny antybiotyk - tetracyklinę - informuje "American Journal of Physical Anthropology".
Prastare piwo z antybiotykiemLen Rizzi, National Cancer Institute, źr. Wikipedia

Analiza chemiczna kości mieszkańców Nubii żyjących pomiędzy rokiem 350 a 550 naszej ery wykazała, że regularnie spożywali oni silnie działający antybiotyk - tetracyklinę. Najprawdopodobniej tetracyklina zawarta była w piwie.

Prace amerykańskich naukowców wskazują, że wytwarzanie antybiotyków - oficjalnie zapoczątkowane odkryciem penicyliny w roku 1928 - mogło być powszechną praktyką niemal 2000 lat temu. Badania przeprowadzili antropolog George Armelagos z Emory University oraz chemik Mark Nelson z firmy Paratek Pharmaceuticals. Nelson, czołowy ekspert od tetracykliny, spotkał Armelagosa na konferencji naukowej i zaoferował mu swoją pomoc w wymagających wiedzy i doświadczenia analizach. Kości mumii trzeba było rozpuszczać w jednym z najmocniejszych znanych kwasów - kwasie fluorowodorowym.

Dawna Nubia leżała na terenach obecnego Sudanu. Nubijskie piwo wytwarzano z ziarna, zanieczyszczonego bakterią glebową Streptomyces, wytwarzającą tetracyklinę. Nelson uważa, że Nubijczycy zdawali sobie sprawę z działania tetracykliny i wytwarzali ją specjalnie, podając duże dawki na przykład chorym dzieciom (ślady tetracykliny stwierdzono w kościach czaszki i podudzia czterolatka).Starożytni Egipcjanie i mieszkańcy Jordanii używali piwa do leczenia chorób dziąseł oraz innych dolegliwości - wiedza o otrzymywaniu antybiotyków mogła być w dawnych wiekach szeroko rozpowszechniona.

Pierwszą ze współczesnych tetracyklin - aureomycynę-odkryto w roku 1948. Jak wskazuje nazwa pochodząca od greckiego określenia złota, kolonie wytwarzających ten antybiotyk bakterii mają złotawy kolor. Złociste kolonie bakterii na kadzi z piwem mogły robić wrażenie na starożytnych.