115 lat temu, 25 czerwca 1900 urodził się lord Louis Mountbatten, członek brytyjskiej rodziny królewskiej, naczelny dowództwa alianckich sił zbrojnych w Azji Południowo-Wschodniej podczas II wojny światowej i ostatni wicekról Indii.
Żołnierz do zadań specjalnych
Prawnuk słynnej królowej Wiktorii służbę wojskową rozpoczął w Royal Navy podczas I wojny światowej. W czasie II wojny światowej był jednym z inicjatorów Special Operations Executive, tajnej organizacji odpowiedzialnej za prowadzenie dywersji i wspomaganie ruchu oporu w okupowanej przez nazistów Europie.
Stając w 1942 roku na czele Kwatery Głównej Operacji Połączonych, planował szereg akcji wojsk alianckich na całym świecie. Organizował odwrót jednostek brytyjskich z Krety, rajd na Saint-Nazaire, czy atak na Madagaskar.
Ostatnie lata wojny spędził na Pacyfiku. Jako dowódca sił alianckich w Azji Południowo-Wschodniej odpowiadał za obronę Indii i toczył z Japończykami zacięte walki o okupowaną Birmę.
Ostatni wicekról Indii
Po wojnie Mountbattena mianowano generalnym gubernatorem i wicekrólem Indii. Forsował pogląd, że to maharadżowie winni decydować o losie indyjskiej państwowości, ale zakładał jednocześnie międzynarodową kontrolę procesu emancypacji Indii. Po powrocie do Europy piastował stanowisko dowódcy floty brytyjskiej i przewodniczącego Komitetu Szefów Sztabów.
Zamach na jachcie
Zmarł 27 sierpnia 1979 w wyniku zamachu terrorystycznego dokonanego przez IRA. Bomba wybuchła na wychodzącym w morze jachcie, z Mountbattenem na pokładzie.
Zamach dokonany w Republice Irlandzkiej pociągnął za sobą wzrost napięcia między Dublinem a Londynem. W wyniki energicznej akcji przed specjalnym trybunałem kryminalnym stanęli dwaj członkowie IRA pod zarzutem współudziału w zamachu.
Posłuchaj korespondencji radia brytyjskiego i francuskiego po śmierci Louisa Mountbattena.
mjm