Jednym z ostatnich miejsc plenerowych jest Nowy Sącz. Zdjęcia kręcone są głównie w nowosądeckim Miasteczku Galicyjskim i skansenie.
W Miasteczku Galicyjskim jest między innymi kręcona jedna z kluczowych scen z dzieciństwa Papuszy - wyjaśnia reżyser Krzysztof Krauze. To scena, gdzie Papusza przychodzi na targ i prosi sklepikarkę, aby ją nauczyła czytać i pisać. "To przełomowy moment w jej życiu" - podkreśla Krauze..
W tle opowieści o Papuszy jest przedstawiona burzliwa historia polskich Romów. "Coraz bardziej pociąga nas film historyczny, rozsmakowaliśmy się w tym gatunku i być może następny film, który zrobimy, będzie również historyczny - dodaje reżyser.
Papusza jako pierwsza cygańska poetka zapisała swoje wiersze. Zostały one przetłumaczone na język polski i wydane dzięki staraniom Juliana Tuwima. Oskarżona o zdradę tajemnic, Papusza została wykluczona ze społeczności cygańskiej.
Oprócz samej Papuszy, głównym bohaterem filmu będzie jej odkrywca, poeta Jerzy Ficowski. Po Nowym Sączy zdjęcia będą jeszcze kręcone w Książu i Warszawie.
Film ma wejść na ekrany kin w przyszłym roku.
Bronisława Wajs-Papusza urodziła się w Lublinie 17 sierpnia 1908 roku. (inne źródła podają datę 10 maja 1910 roku). Zmarła w Inowrocławiu 8 lutego 1987 roku. Pochodziła z grupy etnicznej Polska Roma (polscy Romowie nizinni). W tamtym czasie była jedną z niewielu cygańskich kobiet, która nauczyła się pisać i czytać. Nigdy nie uczęszczała do szkoły, w wieku 16 lat została wydana za mąż za o wiele starszego harfiarza Dionizego Wajsa.
W okresie II wojny światowej ukrywała się przed Niemcami wraz ze swoją grupą w lasach.
Debiutowała wierszem w "Nowej Kulturze" w 1951. Jej odkrywcą i tłumaczem z języka romskiego był Jerzy Ficowski. Pierwsze tłumaczenia przesłał Julianowi Tuwimowi, który doprowadził do ich publikacji. Po wielu latach wędrówek z taborem w roku 1950 zamieszkała w Żaganiu. Następnie przeniosła się do Gorzowa, gdzie osiedliło się po wojnie wielu Cyganów. W 1881 roku, bardzo już schorowana Papuszę przyjęła pod opiekę rodzina z Inowrocławia.
W środowisku romskim spotykała się z niechęcią, ze względu na odstępstwo od tradycyjnej roli kobiety cygańskiej. Szykany, którym była poddana, spowodowały wystąpienie choroby psychicznej i konieczność okresowego leczenia w zakładach psychiatrycznych. Od 1962 należała do Związku Literatów Polskich. Jej wiersze przekładane były na języki: niemiecki, angielski, francuski, hiszpański, szwedzki, włoski.
W roku 1992 powstał pierwszy film o Papuszy "Historia Cyganki" wg scenariusza i w reżyserii Grega Kowalskiego z muzyką Jana Kantego Pawluśkiewicza.
mch/IAR, Wikipedia