Logo Polskiego Radia
Dwójka
Michał Mendyk 15.12.2013

Wygląda na to, że poeci zawsze będą mieli dużo roboty...

To ostatnie zdanie noblowskiego wykładu Wisławy Szymborskiej, dziewiątej spośród trzynastu laureatek prestiżowej nagrody literackiej, o których rozmawialiśmy w "Ćwiczeniach z myślenia".
Wygląda na to, że poeci zawsze będą mieli dużo roboty...Wojciech Dorosz
Posłuchaj
  • Wygląda na to, że poeci zawsze będą mieli dużo roboty... (Ćwiczenia z myślenia/Dwójka)
Czytaj także

Doris Lessing powiedziała ponoć, że literacka Nagroda Nobla jest jak dostanie pokera w kartach. Dla odmiany Wisławę Szymborską wieść o przyznaniu jej w 1996 roku prestiżowego wyróżnienia zmartwiła. Powtarzała potem wielokrotnie, że przydałby się jej młody sobowtór - do udzielania wywiadów, pozowania do zdjęć, itd. A ona by sobie wtedy spokojnie pisała...

W dotychczasowej historii literackiej Nagrody Nobla laureatek było tylko 13. A panów niemal stu...- Po prostu mniej kobiet pisało, a jeszcze mniej w sposób wybitny. Na szczęście w literaturze nie ma parytetów - wyjaśniła krytyczka literacka Iwona Smolka, która gościła a audycji Doroty Gacek i Elżbiety Łukomskiej. Noblistki reprezentowały oczywiście bardzo różne pokolenia, kręgi kulturowe i światopoglądy. Ale czy jest coś, co je łączyło?

Być może szczególnie zaangażowanie w bolączki otaczającego nas świata lub jego odległych zakątków. Amerykanka Pearl Buck (nagrodzona w 1938 roku) walczyła w Chinach o prawa człowieka, osobiście adoptując siódemkę sierot. Nadine Gordimer (1991) była głęboko zaangażowana w walkę z apartheidem i pomogła Nelsonowi Mandeli opublikować słynny manifest "Jestem gotowy na śmierć". Niewolnictwo i segregacja rasowa w USA to z kolei specjalność Toni Morrison (1993).

Zdarzało się, że noblistki (i nobliści) oceniali także dokonania i postawy życiowe swoich kolegów czy koleżanek. Herta Müller (2009) ostro skrytykowała Güntera Grassa za ukrywanie przynależność do Waffen-SS. Ale Selma Lagerlöf  (1909) - pierwsza w historii noblistka - uratowała życie Nelly Sachs, umożliwiając jej opuszczenie hitlerowskich Niemiec.

Więcej opowieści o laureatkach prestiżowej nagrody w nagraniu "Ćwiczeń z myślenia". Audycję przygotowały Dorota Gacek i Elżbieta Łukomska.