Logo Polskiego Radia
Jedynka
Agnieszka Szałowska 18.11.2013

Doris Lessing - pisarka, która czytała ludzi

- Była daleka od wszelkiej hipokryzji, nazywała sprawy takimi, jakimi są i podkreślała, że dwie rzeczy się wykluczają: gdy mówimy dzieciom, że są wolne, a jednocześnie każemy im słuchać autorytetów - o twórczości noblistki mówili Dorota Koman i Tadeusz Lewandowski.
Doris LessingDoris LessingPAP/DPA/Oliver Berg

Brytyjska pisarka zmarła 17 listopada w wieku 94 lat. - Pisała do końca. I cały czas się zmieniała. Śmiem twierdzić, że gdyby żyła dłużej, zobaczylibyśmy jeszcze inne jej oblicze, ale tak samo ciekawe i godne dyskusji - podkreślił krytyk Tadeusz Lewandowski w radiowej Jedynce.

Spośród bogatego dorobku, w którym znalazły się powieści, opowiadania, poezje, esej, dramaty goście Anny Stempniak wskazali "Złoty notes", jako dzieło najważniejsze i przełomowe. - Stworzyła syntezę, pokazała w nim wiele twarzy i jak wieloma pisarzami potrafiła być. A przecież to był 1962 rok, a potem powstało tyle kolejnych, doskonałych jej książek - mówiła Dorota Koman.

Spotkanie z Mistrzem na moje.polskieradio.pl >>>

Choć brytyjska pisarka, laureatka literackiej Nagrody Nobla zaprzeczała, "Złoty notes" do dziś wielu nazywa "feministyczna biblią". Tematyka kobieca jest zresztą obecna we wszystkich jej dziełach, a w uzasadnieniu noblowskiego werdyktu czytam: "...jej epicka proza jest wyrazem kobiecych doświadczeń. Przedstawia je z pewnym dystansem, sceptycyzmem, ale też z ogniem i wizjonerską siłą".

Jak podkreślają goście "Spotkania z Mistrzem" w twórczości Lessing wielką rolę odegrało dzieciństwo spędzone w Rodezji, rozczarowanie komunizmem czy fakt, że zostawiła dwoje dzieci z pierwszego małżeństwa. - Te tematy funkcjonowały w jej twórczości, ale była bardzo niekonwencjonalna, zawsze starała się zmylić pogonie, chciała być sobą, a społeczne stereotypy były jej odległe - powiedział Lewandowski.

KULTURA - serwis specjalny portalu PolskieRadio.pl >>>

Krytyk podkreślił, że Lessing bardzo lubiła styl fragmentaryczny, w jej twórczości wszystko można było postawić pod znakiem zapytania. - I w małym opowiadaniu potrafiła zawrzeć tak wiele emocji, jak w swoich wielkich narracjach - podsumowała Dorota Koman.

Zapraszamy do wysłuchania całej rozmowy!

"Spotkanie z Mistrzem" na antenie Jedynki w każdą niedzielę po godz. 22.00

(asz)