Jak przypomniał Maciej Żuczkowski z Biura Edukacji Publicznej IPN, przez Sowietów zajęta została co najmniej połowa terytorium Polski, czyli ziemie wschodnie do linii Bugu.
Podkreślił, że najpierw zadbano o pozory prawne, przeprowadzono wybory, które były czystą propagandą i ogromnym fałszerstwem. - Wybrano przedstawicieli do ustawodawstw ludowych Ukrainy i Białorusi, które następnie zwróciły się do rządu ZSRR z prośbą o wcielenie ziem - powiedział Żuczkowski.
WRZESIEŃ 1939 - zobacz serwis specjalny >>>
Historyk podkreślił, że Sowieci nie walczyli z Polakami tylko z państwem polskim, dlatego dbali o zacieranie dowodów na to, że takie państwo w ogóle istniało. Aresztowano osoby pełniące funkcje i urzędy, a wszystkiej osoby podejrzane o związki z państwem polskim deportowano na Syberię i do Kazachstanu. Wywieziono ok. 340 tysięcy osób, a na zesłaniu zginęło ponad 100 tysięcy.
Maciej Żuczkowski zaznaczył, że szkół nie zlikwidowano i utrzymywano pozory, że okupant dba o edukację. Z programu nauczania usunięto jednak lekcje historii, a wprowadzono obowiązkową naukę języka rosyjskiego.
SERWIS SPECJALNY: II WOJNA ŚWIATOWA >>>
Tadeusz Filipkowski miał osiem lat, gdy Sowieci wkroczyli do jego rodzinnego Lwowa. Jak wspomina, oddziały wojska chodziły w kółko po śródmieściu, by sprawiać wrażenie, że jest ich więcej.
- Pod okupacją sowiecką przede wszystkim zaczęło wszystkiego brakować - powiedział świadek tamtych wydarzeń. Wspomina jak cała rodzina stała na 30-stopniowym mrozie w kolejce, by kupić cukier, który był reglamentowany.
Podczas kwietniowej wywózki Sowieci przyszli także po jego rodzinę. Jak wspomina, jego mama przekupiła żołnierzy i dzięki temu całej czwórce udało się uciec z dworca przed wywózką. Filipkowski mówił, że rodzina udawała uchodźców z Warszawy i dzięki temu udało się im przedostać do Generalnej Guberni.
- Byliśmy przekonani, że okupacja niemiecka jest kulturalniejsza, że nie jest tak dzika i bezwzględna - wyjaśnił Tadeusz Filipkowski.
Wspomnień wysłuchał Krzysztof Horwat.
"Sygnały dnia" na antenie Jedynki od poniedziałku do soboty między godz. 6.00 a 9.00. Zapraszamy!
bk, pg