Logo Polskiego Radia
Jedynka
Andrzej Gralewski 19.04.2013

Wstrząsający testament pobożnego warszawskiego Żyda

Zvi Kolitz "Josela Rakowera rozmowa z Bogiem" to poruszające słuchowisko, które powstało na podstawie relacji ludzi ocalałych z Holocaustu.
Andrzej Mastalerz podczas nagrywania słuchowiska Josela Rakowera rozmowa z BogiemAndrzej Mastalerz podczas nagrywania słuchowiska "Josela Rakowera rozmowa z Bogiem"Wojciech Kusiński/PR

"Josela Rakowera rozmowa z Bogiem" to radiowa adaptacja wstrząsającego tekstu, który jest swoistym testamentem pobożnego warszawskiego Żyda piszącego swój list do Boga. Przez lata tekst funkcjonował jako autentyczny zapis ostatnich chwil jego narratora w ruinach warszawskiego getta podczas powstania. Dzięki śledztwu Paula Baddego, niemieckiego dziennikarza i historyka, okazało się, że autorem tekstu jest Zvi Kolitz, który tuż przed wojenną apokalipsą wyjechał z Litwy do Palestyny.

Swój porażający tekst napisał tuż po wojnie na podstawie relacji ludzi ocalałych z Holocaustu. Brak osobistego przeżycia opisywanych wydarzeń przez autora nie umniejsza jednak siły rażenia tego zapisu okrucieństwa. Stworzona w tym apokryfie postać Josela Rakowera obejmuje losy dziesiątków tysięcy ofiar powstania w getcie warszawskim, którego 70. rocznicę wybuchu obchodzilismy 19 kwietnia.

Powstanie w getcie - serwis specjalny>>>

Testament Josela Rakowera ma wieloraki charakter: jest zapisem tragicznego życia narratora i jego najbliższych, ale również krzykiem i protestem wobec wojny i Holocaustu, głosem z otchłani człowieczeństwa, wreszcie oskarżeniem Boga o "zakrycie oblicza", choć bluźnierczym, to wynikającym z głębokiej wiary. Bohater mówi do Boga: "Uczyniłeś wszystko, bym się na Tobie zawiódł, bym w Ciebie nie wierzył. Lecz umieram, jak żyłem - niezachwianie w Ciebie wierząc!".
Zapraszamy na słuchowisko ze znakomitą kreacją Andrzeja Mastalerza jako Josela Rakowera. Sobota, 20 kwietnia, godz. 17.10.

Tłumaczenie: Artur Kuć, adaptacja: Małgorzata Szymankiewicz, reżyseria: Janusz Kukuła, realizacja akustyczna: Andrzej Brzoska, opracowanie muzyczne: Tomasz Obertyn.
Występuję: Andrzej Mastalerz jako Josel Rakower.