Logo Polskiego Radia
Jedynka
Marta Kwasnicka 20.03.2014

Młodzi Polacy rewolucjonizują walkę z cukrzycą i rakiem

Młodzi polscy uczeni, laureaci programu Fundacji na rzecz Nauki Polskiej START, osiągnęli już znaczne sukcesy w pracy naukowej. Opowiadają o swoich odkryciach.
Sprawdzanie poziomu cukru we krwiSprawdzanie poziomu cukru we krwiGlow Images/East News

Program START skierowany jest do najzdolniejszych polskich, młodych naukowców. Pierwszy z gości radiowej Jedynki, dr hab. Wojciech Fendler z Kliniki Pediatrii, Onkologii, Hematologii i Diabetologii Uniwersytetu Medycznego w Łodzi prowadzi badania związane z cukrzycą monogenową. - Cukrzyca jest najpoważniejszą chorobą cywilizacyjną, z jaką się zmagamy - mowi. Obecnie na cukrzycę wszystkich typów choruje 300 mln osób. Cukrzyca monogenowa jest wynikiem defektu pojedynczego genu. Nie decyduje o niej styl życia. Występuje rzadko i dopiero od niedawna możliwa do diagnozowania.

Dr Fendler skupia się na cukrzycy u dzieci, dlatego, że w ich przypadku cukrzyca monogenowa różni się zasadniczo od innych i w Polsce jest częstsza od cukrzycy typu II. Cukrzycę monogenową można rozpoznać prawidłowo jedynie na podstawie kosztownych badań genetycznych i dlatego bardzo często jest ona błędnie rozpoznawana, a w rezultacie - leczona w sposób nieoptymalny. Leczenie poszczególnych typów cukrzycy po prostu się różni.

Z Jedynką zdrowiej - słuchaj na moje.polskieradio.pl >>

Właśnie dlatego naukowiec wziął pod lupę małych cukrzyków. Jego praca przedstawia najliczniejszą na świecie pediatryczną grupę pacjentów z cukrzycą monogenową. Ma także wielkie znaczenie, jeśli chodzi o terapię. - W niektórych przypadkach można pacjentowi zabrać strzykawkę, a zaproponować dietę lub doustne środki farmakologiczne - wyjaśnia lekarz. I to będzie sukces, bo wielokrotne zastrzyki w ciągu dnia są bolesne i kłopotliwe.

Dr Michał Kamiński z Centrum Onkologii w Warszawie w zespole profesora Jarosława Reguły zajmuje się z kolei badaniami służącymi wczesnemu wykrywaniu raka jelita grubego. - To drugi zabójca nowotworowy w Polsce po raku płuca, a w Europie Zachodniej jest już na miejscu pierwszym - mówi lekarz. - Badania przesiewowe przeprowadziliśmy w 100 ośrodkach za pomocą kolonoskopii i zbadaliśmy 350 tys. osób.

Najważniejszym osiągnięciem dra Kamińskiego jest odkrycie związku pomiędzy wskaźnikami jakości kolonoskopii, a ryzykiem raka interwałowego, czyli raka, który wystąpił pomiędzy badaniami przesiewowymi. Sam dr Kamiński doskonale wykonuje kolonoskopię, a jego odkrycie stało się podstawą do publikacji w najbardziej prestiżowym czasopiśmie medycznym - "The New England Journal of Medicine".

Więcej informacji o sukcesach Polaków w audycji z cyklu "Naukowy zawrót głowy", którą prowadził Krzysztof Michalski.

(ew/ag)