Logo Polskiego Radia
Jedynka
Ewa Durzańska 26.02.2013

Zrozumieć ciemną energię

Materia, którą znamy to zaledwie kilka procent wszechświata. Resztę stanowi tajemnicza czarna energia.
Zrozumieć ciemną energięPeteSF/Wikipedia/NASA online
Posłuchaj
  • Prof. Bożena Czerny z Centrum Astronomicznego im. Mikołaja Kopernika PAN
Czytaj także

Zgodnie z zasadami mechaniki kwantowej żadna przestrzeń nie może być pusta nawet jeśli na pozór tak właśnie się wydaje. W rzeczywistości znajdują się tam cząstki i antycząstki, które podlegają nieustannej kreacji i anihilacji co z kolei powoduje powstanie ciśnienia odpowiedzialnego za rozszerzanie się przestrzeni. Ponieważ mamy do czynienia z bardzo dużymi odległościami w kosmosie to suma wszystkich "czkawek" ciśnienia może nawet zdominować grawitację. Niewykluczone, że właśnie to powoduje coraz szybsze rozszerzanie się Wszechświata. To odkrycie z 1998 zostało uhonorowane 13 lat później nagrodą Nobla z fizyki. Od tego czasu fizycy i astronomowie z całego świata zaczęli jeszcze uważniej badać to zjawisko.

W śród nich jest również Polka profesor Bożena Czerny z Centrum Astronomicznego imienia Mikołaja Kopernika PAN. Otrzymała ona z programu Fundacji na rzecz Nauki Polskiej MISTRZ pieniądze w celu opracowania, wraz ze swoimi współpracownikami, doktorantem Krzysztofem Hryniewicz i studentkami astronomii UJ, nowego sposobu badania ciemnej energii. Używa ona do tego odkrytych 50 lat temu kwazarów, jasnych jąder galaktyk. Nie kłóci się to jednak z teorią Saula Perlmuttera, Adama Reissa i Briana Schmidta gdyż "jeżeli zjawisko jest nowe i jeszcze niezbyt dobrze zbadane to dobrze mieć kilka niezależnych metod, które powinny się nawzajem potwierdzić".

Więcej w nagraniu audycji, którą prowadził Krzysztof Michalski.

et