Do gwałtownego wzrostu napięcia w stosunkach USA i Iranu doszło po amerykańskim ostrzale międzynarodowego lotniska w Bagdadzie, przeprowadzonym w nocy z czwartku na piątek, podczas którego zginął m.in. irański gen. Ghasem Solejmani, dowódca elitarnej irańskiej jednostki Al-Kuds. Z kolei Iran przeprowadził dziś w nocy ostrzał dwóch baz wojskowych Stanów Zjednoczonych w Iraku - Al Asad oraz Irbil. Była to odpowiedź na amerykański zamach na gen. Ghasema Solejmaniego.
Iran nie chciał zaatakować efektywnie?
Prezydent Donald Trump poinformował, że podczas ostrzału amerykańskich baz nikt nie ucierpiał: ani Amerykanie, ani żaden żołnierz zachodnich państw czy iraccy pracownicy. Czy w związku z tym atak ze strony Iranu miał mieć przede wszystkim charakter propagandowy?
- To będzie hipoteza, więc informacje, które będą spływały do nas w dłuższej perspektywie czasu, albo ją uprawdopodobnią albo ją sfalsyfikują. Jednak wydaje mi się, że uderzenie z użyciem rakiet, które są ważną częścią irańskiego programu obronności oraz wojskowego, skierowane było przede wszystkim w krótkim okresie czasu do wewnątrz dla irańskiego społeczeństwa. Najprawdopodobniej gdyby Iran chciał uderzyć efektywnie Stany Zjednoczone, tego typu uderzenie kosztowałoby Amerykanów o wiele więcej niż sam ostrzał dwóch baz wojskowych w Iraku. Również w wymiarze strat w ludziach – tłumaczy dr Jacek Raubo.
Trwa sondowanie Amerykanów
Amerykańskie bazy Al Asad oraz Irbil znajdują się w bliskim położeniu Iranu, dlatego zdaniem eksperta Jedynki wywiad irański i źródła agenturalne mogły mieć szczegółowe informacje odnośnie konstrukcji baz i rozlokowania w nich Amerykanów.
- Ten ostrzał w ocenie skutków i efektywności raczej skłania mnie do tworzenia hipotezy, że to jest odpowiedź na zasadzie „tu i teraz” na potrzeby irańskie i również na potrzeby gry dyplomatycznej Iranu. Iran być może sonduje ostrzałem przeprowadzonym w taki sposób, czy Stany Zjednoczone są skłonne do eskalowania czy też będą podążały drogą (…) deeskalacji i rozwiązania tego na drodze dyplomatycznej - słyszymy.
>>>[CZYTAJ RÓWNIEŻ] Prezydent Iranu: nie cofniemy się przed Ameryką
Problemem byłaby cisza
- Najbardziej bałbym się ciszy, czyli momentu, w którym zarówno Teheran i Waszyngton przestaną straszyć - twierdzi dr Jacek Raubo.
Według eksperta Jedynki mogłoby to oznaczać przygotowywanie się do dużego uderzenia, jak również budowanie narracji pod domenę działań kinetycznych, czyli rażenia się w zakresie uderzeń lotniczych lub wybuchów bomb.
>>>[CZYTAJ RÓWNIEŻ] Nie będzie zbrojnej odpowiedzi USA wobec Iranu. Trump zapowiada "potężne sankcje gospodarcze"
Czy konflikt na Bliskim Wschodzie zaostrzy się także w Iraku? Kto może odpowiadać za destabilizację sytuacji w całym regionie? Jak na konflikcie może skorzystać Państwo Islamskie
Ponadto w audycji:
- Dziś rano w Brukseli na specjalnym posiedzeniu zebrała się Komisja Europejska. Dyskutowano o napięciach na Bliskim Wschodzie. Korespondencja Beaty Płomeckiej.
- Krótko po starcie z lotniska w Teheranie, rozbił się ukraiński Boeing 737. W tej katastrofie zginęło 176 osób. Władze Ukrainy uważają za priorytet ustalenie prawdy o przyczynach katastrofy samolotu. Rozmowa z Pawłem Lekkim.
- Napięta sytuacja w Libii i spotkanie szefów dyplomacji Unii Europejskiej. Rozmowa z dr Magdaleną El-Ghamari z Collegium Civitas.
***
Tytuł audycji: Więcej świata
Prowadzi: Michał Strzałkowski
Goście: dr Jacek Raubo (Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu), dr Magdalena El-Ghamari (Collegium Civitas)
Data emisji: 08.01.2020
Godzina emisji: 17.27
DS