Niemiecki Federalny Trybunał Konstytucyjny we wczorajszym orzeczeniu uznał, że Europejski Bank Centralny naruszył niemiecką konstytucję, skupując obligacje państwowe. Wcześniej Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej wydał przeciwny wyrok zezwalający na taki zakup. Decyzja Federalnego Trybunału Konstytucyjnego oznacza, że po raz pierwszy niemieccy sędziowie uznali, iż TSUE przekroczył swoje kompetencje.
- Już wczoraj na gorąco w Europie rozległy się głosy przede wszystkim zdziwienia i krytyki ze strony unijnych instytucji. Wyjątkiem był TSUE, który zgrabnie powiedział, że nie komentuje wyroków sądów państw członkowskich. Niemniej wszyscy zgodnie uznali, że po raz pierwszy w historii funkcjonowania Unii Europejskiej i wcześniej wspólnot europejskich, trybunał konstytucyjny jakiegokolwiek państwa członkowskiego, w tym przypadku Niemiec, uznał, że organ Unii Europejskiej działa niezgodnie z prawem - ocenia prof. Genowefa Grabowska.
>>>[CZYTAJ RÓWNIEŻ] "Niemcy pokazali, że ich TK jest ponad prawem unijnym". Paweł Sałek o orzeczeniu ws. TSUE
Prawo europejskie nie dominuje nad krajowym
Unijny komisarz ds. gospodarczych Paolo Gentiloni dziś na konferencji prasowej w Brukseli odniósł się do tej sprawy i powiedział, że "orzeczenia TSUE są wiążące dla wszystkich sądów krajowych".
- Komisja europejska już nie pierwszy raz występuje z takim komentarzem, natomiast to nie KE interpretuje prawo UE, tylko czuwa nad jego przestrzeganiem. Zasada, jakie miejsce w hierarchii porządków prawnych zajmują prawo europejskie i prawo krajowe, od dawna w UE jest przedmiotem nie tylko dyskusji, ale i ostrych spięć. Próbowano wprowadzić do prawa UE zasadę priorytetu, tj. pierwszeństwa prawa europejskiego, kiedy w latach 2002-2003 przygotowywano Traktat Europejski - komentuje prof. Genowefa Grabowska.
Ekspert Jedynki przypomina, że ten przepis jednak nigdy nie wszedł w życie. - W Traktacie o Unii Europejskiej i Traktacie o funkcjonowaniu Unii Europejskiej nie znajdziemy takiego przepisu. Nie ma jasnej regulacji, że prawo europejskie dominuje nad prawem krajowym. Co więcej, konstytucje państw członkowskich mają pierwszeństwo, co zresztą potwierdził Trybunał w Karlsruhe, i dominują porządek europejski - dodaje.
Jak wyrok wpłynie na polskie sprawy?
W jaki sposób orzeczenie Niemieckiego Federalnego Trybunału Konstytucyjnego może wpłynąć na porządek prawny we Wspólnocie, w tym także na toczące się przed TSUE postępowania, które Komisja Europejska wytoczyła przeciwko Polsce w związku ze zmianami w sądownictwie?
>>>[CZYTAJ TAKŻE] TSUE przekroczył kompetencje. Kaleta: to dowód, że racja jest po stronie polskiego rządu
- Z całą pewnością wpłynie, ponieważ potwierdza zasadę, że nie wszystko, co ogłasza i mówi Bruksela, jest ostateczne i niepodważalne. Organy Unii Europejskiej, takie jak Bank Centralny i inne organy, a także Komisja Europejska, muszą działać na podstawie prawa i w granicach prawa. Jeśli jednak próbują przekraczać traktaty i dobierać sobie kompetencje (…), to wtedy państwa członkowskie muszą powiedzieć "stop". Z tej prostej przyczyny, że to państwa utworzyły Unią Europejską - tłumaczy prof. Genowefa Grabowska.
Ponadto w audycji:
- Jak twierdzi szwedzka gazeta "Dagens Nyheter", żelazna kurtyna znów podzieliła Europę. Najbardziej dotknięte epidemią kraje to Włochy, Hiszpania, Francja i Wielka Brytania. W dawnym bloku wschodnim liczba zakażonych i zgonów jest zaskakująco niska. Felieton Katarzyny Semaan.
- Wideoszczyt Unia Europejska-Bałkany Zachodnie. "27" chce pokazać, iż jest gotowa wspierać transformację krajów tego regionu, ale nie będzie rozmów o procesie rozszerzenia UE. Rozmowa z Martą Szpalą z Ośrodka Studiów Wschodnich.
- Po raz pierwszy od czasów zimnej wojny okręty marynarki wojennej Stanów Zjednoczonych wpłynęły na wody położonego na północ od Rosji arktycznego Morza Barentsa. Dlaczego właśnie teraz? Felieton Adriana Bąka.
***
Tytuł audycji: Więcej świata
Prowadził: Michał Strzałkowski
Goście: prof. Genowefa Grabowska (Wyższa Szkoła Menedżerska), Marta Szpala (Ośrodek Studiów Wschodnich)
Data emisji: 6.05.2020
Godzina emisji: 17.28
DS