Logo Polskiego Radia
polskieradio.pl
Maciej Machcewicz 24.06.2024

Maria Leszczyńska - kopciuszek na francuskim dworze

Życie córki wygnanego z Polski Stanisława Leszczyńskiego to historia iście bajkowa. Po trudnej młodości i wieloletniej tułaczce osiadła w Wersalu, jako królowa Francji i żona Ludwika XV.

24 czerwca 1768 roku w paryskim Wersalu zmarła Maria Leszczyńska, królowa Francji.

Młodzieńcza tułaczka

Córka wojewody poznańskiego Stanisława Leszczyńskiego przyszła na świat w czasie zażartej walki o tron polski. Ojciec, wyniesiony do godności króla Polski przez Szwedów, po krótkim panowaniu omal nie dostał się do niewoli prawowitego króla Augusta II.

Dramatyczne okoliczności wojny domowej sprawiły, że w 1708 roku rodzina opuściła Polskę i rozpoczęła zagraniczną tułaczkę. Parę lat spędzili w Szwecji, potem w przydzielonym Stanisławowi przez Karola XII księstwie Zweibrücken w Nadrenii. W końcu w Wissembourgu na terenie Alzacji.

Jedna z 99

Sytuacja rodziny była fatalna. Nieraz było głodno i chłodno. Brakowało wszystkiego. Gdy zmarła starsza siostra Marii, jedyną szansę poprawy sytuacji upatrywano w korzystnym zamążpójściu Marii. Nie było to proste zadanie dla córki wygnańca. Dlatego iście bajkowym wydaje się zrządzenie losu, dzięki któremu Maria znalazła się na liście 99 kandydatek na żonę dla 15-letniego króla Francji.

Po odrzuceniu nazbyt szpetnych, zbyt nisko urodzonych, spokrewnionych i zagrożonych chorobami dziedzicznymi księżniczek, młodociany prawnuk Króla Słońce wybrał i w 1725 roku poślubił Marię Leszczyńską.

Kopciuszek na francuskim dworze

Oszałamiająca kariera kopciuszka nie spodobała się we Francji. Młoda królowa co krok spotykała się z niechęcią dworskiego otoczenia. Umiała jednak miłym sposobem bycia, urodą i łagodnym charakterem zjednać młodszego małżonka. Ponadto doskonale wywiązała się z roli królowej, dając Francji dziesięcioro królewskich potomków.

Osobiste zalety Marii nie wystarczyły, by utrzymać silną pozycję na wyrafinowanym francuskim dworze. Trudny charakter małżonka i intrygi otoczenia spowodowały ochłodzenie stosunków między królewską parą i konieczność pogodzenia się królowej z rządami faworytek. W tym najsłynniejszej z nich – markizy de Pompadour.

Skromna i miłosierna

Maria Leszczyńska, korzystając ze swej pozycji, wielokrotnie wspierała przebywających we Francji rodaków. Czyniła też wysiłki, by utrzymać na polskim tronie Stanisława Leszczyńskiego po jego ponownej elekcji w 1733 roku.

Zmarła 24 czerwca 1768. Została pochowana w opactwie Saint-Denis, a jej serce umieszczono wraz z ciałem ojca w katedrze w Nancy. Francuzi szczerze żałowali swej królowej, która przez 43 lata była towarzyszką życia Ludwika XV.


Posłuchaj
05:44 maria leszczyńska - królowa francji ___1723_02_iv_tr_0-0_10800323d2727ac3[00].mp3 Maria Leszczyńska - audycja z cyklu "Kronika niezwykłych Polaków". (PR, 24.05.2002)

 

mjm