2 listopada 2000 roku zmarła Sue Ryder, brytyjska działaczka charytatywna, w czasie II wojny światowej organizatorka pomocy dla okupowanej Europy i powstańczej Warszawy. Po wojnie założyła fundację finansującą budowę szpitali, hospicjów i domów opieki na całym świecie.
29:14 lady of warsaw - lady sue ryder___8863_98_i_tr_0-0_9912400afbf7ae8[00].mp3 Reportaż Szczęsnej Milli poświęcony życiu i działalności Sue Ryder. (PR, 25.12.1995)
Cień nad Londynem
Szlachcianka ze starego angielskiego rodu myślała, że zostanie lekarzem. O jej przyszłości przesądził Hitler. 3 września 1939 w kościele usłyszała komunikat premiera Neville’a Chamberlaina o wypowiedzeniu przez Wielką Brytanię wojny Niemcom. Na wyspach szykowano się do obrony. Ewakuowano Londyn. W każdej chwili spodziewano się niemieckiego ataku.
"Macie zapalić Europę"
W wieku 16 lat Sue Ryder wstąpiła do Korpusu Pierwszej Pomocy Pielęgniarskiej, funkcjonującego przy dowództwie Kierownictwa Operacji Specjalnych - słynnym SOE. Celem tajnych służb była koordynacja wszystkich działań prowadzonych przeciwko nieprzyjacielowi poza granicami kraju - przede wszystkim dywersją i wspieraniem ruchu oporu w okupowanej Europie. Rozkaz Churchilla brzmiał: "Macie zapalić Europę".
Sue Ryder przydzielono do polskiej sekcji SOE. Pracowała w bazie, w której szkolono cichociemnych. Do jej zadań należało przewożenie żołnierzy do szkoły spadochroniarzy i na kursy specjalne, naprawa sprzętu i praca w charakterze szyfrantki.
W 1943 roku jednostkę przeniesiono do Tunezji, a następnie do Włoch. Tam zajmowała się między innymi organizacją zrzutów na teren powstańczej Warszawy.
Fundacja Sue Ryder
Po 1945 roku Sue Ryder stworzyła żywy pomnik ofiarom II wojny światowej i jej bezimiennym bohaterom. Utrwaliła ich wiarę, tolerancję i radość z życia, niosąc pomoc wszędzie na świecie. Niezależnie od rasy, narodowości i religii.
W 1953 roku założyła Sue Ryder Foundation z siedzibą w Cavendish. Fundacja organizowała pomoc dla byłych więźniów niemieckich obozów koncentracyjnych i innych ofiar II wojny światowej. Szpitale, hospicja i domy opieki działały na całym świecie. W samej Polsce powstało ich trzydzieści.
Lady of Warsaw
Fundacja stała się jedną z najsłynniejszych instytucji charytatywnych w Wielkiej Brytanii. W 1957 roku Sue Ryder została odznaczona Orderem Imperium Brytyjskiego. Wybrała sobie tytuł Lady Ryder of Warsaw. Na cześć Polaków, których poznała w czasie II wojny światowej.
mjm