- Przetłumaczenie Biblii na język polski miało być odpowiedzią na działania protestantów – mówiła prof. Jolanta Choińska Mika w audycji Andrzeja Sowy z cyklu "Kronika niezwykłych Polaków".
06:44 jakub wujek - jezuita, polski tłumacz biblii ___1223_02_iv_tr_0-0_1067890089882da3[00].mp3 Audycja Andrzeja Sowy z cyklu "Kronika niezwykłych Polaków" poświęcona postaci Jakuba Wujka. (PR, 9.04.2002)
Opracowanie katolickiego przekładu Biblii na język polski było jednym z pierwszych przejawów kontrreformacji w Rzeczpospolitej. Protestantyzm zaczynał zakorzeniać się w kraju, pojawiały się pierwsze polskojęzyczne przekłady Biblii. Tradycyjnie uznający łacinę za prawowierny język Pisma Świętego Kościół katolicki musiał zareagować.
- To było pewne ryzyko, ale nie można go było nie podjąć w sytuacji, w której obóz przeciwny już dysponował tłumaczeniami – wyjaśniał prof. Janusz Tazbir w audycji Elżbiety Kollat z cyklu "Biografia dźwiękowa".
Posłchaj audycji o życiu Jakuba Wujka i o charakterystyce jego przekładu Pisma Świętego.
Zadanie dokonania przekładu Pisma Świętego przypadło jezuicie, Jakubowi Wujkowi w 1584 roku. Absolwent szkoły cystersów na Śląsku, kolegium jezuickiego we Wiedniu i teologii w Kolegium Rzymskim przejawiał naturalny talent językowy. Biblia Wujka miała zastąpić dotychczasowe, niezbyt udane tłumaczenia i stanowić przeciwwagę dla dwóch protestanckich edycji: Biblii Brzeskiej (1563) i Biblii Nieświeskiej (1572).
Tym, co odróżniało przekład Wujka od poprzedników, był kunszt i wyczucie, z jakim jezuita dokonał tłumaczenia. Nie uzyskało ono jednak pełnej akceptacji władz kościelnych. Powołana została specjalna komisja, której celem była korekta nowego tłumaczenia.
- Wujek szukał terminów zgodnych z duchem języka polskiego, natomiast komisja, która pracowała nad jego tekstem, dążyła do jak największej dosłowności – podkreślała prof. Jolanta Choińska-Mika.
Przez kilkaset lat przekład renesansowego jezuity był najważniejszym polskim tłumaczeniem Biblii.
- Stworzył arcydzieło. Słownictwo, którego używał, było niezwykle ekspresywne - mówiła na antenie Polskiego Radia językoznawczyni prof. Jadwiga Puzynina.
29:22 jakub wujek____87_00_iv_tr_0-0_132477838a222c9d[00].mp3 Audycja Elżbiety Kollat poświęcona przekładowi Biblii Jakuba Wujka. (PR, 9.01.2000)
Historycy literatury uznają, że tylko "Psałterz Dawidowy" i "Nowy Testament" są całkowicie autorstwa Jakuba Wujka. Dopuszczona po poprawkach do druku, Biblia Wujka stała się podstawowym polskim przekładem Pisma Świętego na kilkaset lat.
- Wpływ Biblii Wujka wykraczał w XIX i do połowy XX wieku znacznie poza Kościół rzymskokatolicki. Najwięcej wydań Biblii Wujka dokonali protestanci – wyjaśniał prof. ks. Waldemar Chrostowski w audycji Elżbiety Kollat.
bm