Emigracja
Przyszedł na świat 17 sierpnia 1879 roku w Warszawie jako Szmul Gelbfisz. Pochodził z ubogiej żydowskiej rodziny. Jako młody chłopak postanowił, podobnie jak wówczas wielu Żydów i Polaków, szukać swojego szczęścia w emigracji do Ameryki. Miał wówczas zaledwie 17 lat.
Droga młodego Szmula do Stanów Zjednoczonych okazała się wyjątkowo długa, ponieważ trwała aż trzy lata. Najpierw dotarł do Hamburga, w którym spędził kilka miesięcy i uzbierał pieniądze na bilet na statek do Wielkiej Brytanii.
W Wielkiej Brytanii zmienił nazwisko na Samuel Goldfish. Stamtąd trafił przez Kanadę do Stanów Zjednoczonych. Dzięki swoim zdolnościom do interesów szybko zdobył pracę w sprzedaży rękawiczek.
Współtwórca sławy Hollywood
Za pieniądze zarobione na rękawiczkach postanowił wejść w prężnie rozwijającą się branżę filmową. Jego wspólnikiem został szwagier, Jesse Lesky.
Razem zajęli się produkcją filmów i wspólnie nakręcili "Męża Indianki", który wszedł na ekrany w 1914 roku. Był to pierwszy film fabularny nakręcony w raczkującym Hollywood. Filmowcy uciekli ze wschodniego wybrzeża Stanów Zjednoczonych do Los Angeles w obawie przed Thomasem Edisonem, który opatentował kilka wynalazków niezbędnych do produkcji filmów. Używał prawa patentowego do szantażowania konkurencji. Przemysł filmowy zaczął przenosić się do Kalifornii, która nie uznawała patentów Edisona.
"Mąż Indianki" okazał się przełomowym dziełem dla kinematografii również z powodu swojej wielowątkowej narracji. Akcja rozgrywała się na rozległej przestrzeni od Wielkiej Brytanii po Dziki Zachód, a film łączył w sobie cechy westernu i romansu.
Amerykański sen
Samuel Goldfish odniósł sukces w przemyśle filmowym. W 1918 roku ponownie zmienił nazwisko, które zaczął uważać za niepoważne. Odtąd stał się znany jako Samuel Goldwyn. Zaczerpnął je od nazwy swojej nowej wytwórni, którą założył w 1916 roku jako Goldwyn Pictures Corporation.
W 1924 roku została połączona z przedsiębiorstwami Marcusa Loewa oraz Louisa Meyera i dała początek słynnej wytwórni filmowej Metro-Goldwyn-Meyer.
Tak samo jak Goldwyn byli środkowoeuropejskimi Żydami, podobnie jak wielu współtwórców Hollywood.
Posłuchaj, co o tym środowisku opowiedział w Polskim Radiu Andrzej Krakowski, autor książki "Pollywood. Jak stworzyliśmy Hollywood".
42:28 Pollywood.mp3 Andrzej Krakowski, scenarzysta oraz autor książki "Pollywood. Jak stworzyliśmy Hollywood", opowiada o polskich współtwórcach Hollywood w audycji Jerzego Sosnowskiego z cyklu "Klub Trójki". (PR, 15.11.2011)
Filmy Samuela Goldwyna zdobyły popularność dzięki wysokiej jakości. W swojej karierze wyprodukował 139 filmów, które dostały aż 48 nominacji oskarowych i zdobyły dziewięć statuetek.
sa
Źródła: A. Krakowski, Pollywood. Jak stworzyliśmy Hollywood, Warszawa 2011.