Polscy żołnierze na frontach II wojny światowej - zobacz serwis historyczny
"Żołnierze i Obywatele!"
Jako pierwszy przemówił Wacław Sieroszewski, uznany weteran walk o niepodległość. – Halo, tu Warszawa II. Za chwilę będzie mówić Wacław Sieroszewski, prezes Polskiej Akademii Literatury i żołnierz I Brygady Legionów, beliniak – zapowiedział spiker.
04:11 Sieroszewski PR 12 września 1939.mp3 Wacław Sieroszewski przemawia w Polskim Radiu. (PR, 12.09.1939)
Sędziwy literat wspominał swoje wojenne doświadczenia i opowiadał o swoich refleksjach na temat obecnej wojny:
– Żołnierze i Obywatele, jest to czwarta wojna, którą widzę. Trzy wojny, jedną rewolucję widziałem. Muszę przyznać, że ta wojna jest najstraszniejsza ze wszystkich, które widziały moje oczy – mówił łamiącym głosem Sieroszewski
W swoim przemówieniu skrytykował zbrodniczy sposób prowadzenia wojny przez Niemców. Żałował, że z powodu wieku może im pomóc jedynie w ten sposób, ale starał się dodać otuchy i zapewnił, że są w stanie przeżyć wojnę.
– Mieszkanie moje ostrzelane, okna wybite, w murach pociski, nikt z mojej rodziny nie ucierpiał, więc to najlepszy przykład, że nie każda kula na wojnie trafia - dodawał rozemocjonowany Sieroszewski.
"To jest Warszawa, która spisała krwią tyle kart"
Głos zabrał także Mieczysław Niedziałkowski, poseł na sejm Polskiej Partii Socjalistycznej i redaktor naczelny gazety "Robotnik". W przemówieniu pochwalił warszawskich robotników i wyborców PPS za poświęcenie w obronie miasta i zachęcił ich do dalszego wytrwania w oporze.
– Ze spokojną dumą spoglądamy dzisiaj w oblicze prawdziwej Warszawy. To ta sama Warszawa, która spisała krwią własną tyle kart najbardziej dostojnych w polskich dziejach – przemawiał Niedziałkowski – Robotnicy Warszawy! Nazwał was kiedyś Józef Piłsudski najwierniejszymi spośród wiernych. I tym razem nie zawiedliście!
05:38 Niedziałkowski PR 12 września 1939.mp3 Przemówienie Mieczysława Niedziałkowskiego w Polskim Radiu. (PR, 12.09.1939)
Przypomniał słuchaczom zasługi Polskie Partii Socjalistycznej w walce o niepodległość Polski i wezwał do podążania za tym wzorem i dalszego wstępowania do Robotnicznej Brygady Obrony Warszawy.
– Jeszcze kilka niełatwych dni i wygramy, a tych, którzy polegną w boju, tych, którzy padną do bomb rzucanych przez samoloty niemieckie, okryje Polska całunem niezastąpionym. Jak napisał Stefan Żeromski przepięknymi słowy prastarej polskiej mowy: "okryje ich Polska pióropuszem chwały" –mówił.
sa