Otago. Statek Josepha Conrada wypływa w morze

Kapitan i jego statek

Joseph Conrad - zobacz serwis specjalny

Zanim Józef Konrad Korzeniowski opublikował swoją pierwszą książkę, odbył ponad 40 morskich podróży. W wieku 17 lat, po śmierci ojca, wyjechał do Marsylii, gdzie zaciągnął się do francuskiej marynarki handlowej. Pod jej banderą pływał na Karaiby, do francuskich posiadłości w Ameryce Południowej oraz na Morzu Czarnym. Ze względu na to, że władze rosyjskie nie przedłużyły Korzeniowskiemu paszportu, musiał w 1878 roku zaciągnąć się do marynarki brytyjskiej. Odbył podróże do południowej Afryki, Indii, południowo-wschodniej Azji i Australii. W 1886 roku zdobył patent kapitański, a dwa lata później powierzono mu Otago.

"Opowiadania" Conrada w interpretacji Grzegorza Damięckiego

Brytyjski bark płynął do Australii z ładunkiem ryżu. W grudniu 1887 roku zmarł poprzedni kapitan statku John Snadden. Józef Korzeniowski objął dowództwo nad Otago w styczniu 1888 roku w Bangkoku. Czternaście miesięcy na stanowisku kapitana było jedynym doświadczeniem Korzeniowskiego w samodzielnym dowodzeniu morskim statkiem. 26 marca 1889 roku przygoda z Otago dobiegła końca.

Statek wycofano ze służby w 1903 roku. W latach 30. XX wieku został zezłomowany. Do dziś widoczne są pozostałości kadłuba statku. Wrak leży w miejscu nazwanym Otago Bay - na brzegu rzeki Derbent w australijskiej miejscowości Old Beach.

Narodziny pisarza

Podróż do źródeł grozy. Posłuchaj "Jądra ciemności" Conrada

W połowie 1889 roku Korzeniowski przypłynął do Europy jako pasażer parowca i pracował w londyńskiej spółce Barr, Moering & Co, zajmującej się handlem. Był jej udziałowcem. W 1890 roku nawiązał współpracę z Belgijską Spółką Akcyjną do Handlu z Górnym Kongiem. Podróż rzeką Kongo stała się kanwą noweli "Jądro Ciemności ". Ostatnią podróż Korzeniowski odbył w 1893 i 1894 do Australii i z powrotem do Londynu. Po niej oddał się pracy literackiej. Odtąd był znany jako Joseph Conrad.

Pisarz opisał doświadczenia z rejsu Otago w powieści "Smuga cienia" (1917), odniósł się do nich także w "Zwierciadle morza". Rysunek na okładce pierwszego wydania tej książki z 1906 roku przedstawia właśnie bark Otago. Został sporządzony według wskazówek Conrada.

W jedynym wywiadzie udzielonym po polsku ("Tygodnik Ilustrowany", 18 kwietnia 1914) pisarz wspominał z dumą: "pana dziwi zapewne, że ja, Polak, zostałem marynarzem, kapitanem okrętu? Właśnie. Jakiś, nic nie znaczący chłopak z kresów, z zapadłej krainy, z jakiejś Polski został bez protekcyi kapitanem angielskiej marynarki. Czy pan mnie rozumie?".

Rysunek przedstawiający bark Otago z okładki "Zwierciadła Morza" Josepha Conrada, Fot. Wikimedia/domena publiczna

Posłuchaj

19:08 Dwójka Sezon na Dwójkę 14.05.2014.mp3 Literaturoznawcy prof. Zdzisław Najder, dr Joanna Skolik i Karol Samsel omawiają "Tajnego agenta" i "W oczach Zachodu" Josepha Conrada (PR, 14.05.2014)

 

mc