Bolesław Prus, jak wyjaśniał prof. Józef Rurawski, obdarzył Stanisława Wokulskiego cechami różnorodnymi, elementami pozornie niespójnymi, a nawet wykluczającymi się. Wokulski bowiem ma kilka różnych życiorysów.
Jednym z nich była historia młodego człowieka z podupadłej szlacheckiej rodziny. Potem: subiekta, sprzedawcy sklepowego, który jednocześnie lgnął do wiedzy, do studentów, i który wraz z tymi studentami poszedł do powstania styczniowego. W konsekwencji: skazany na zesłanie Wokulski został, na Syberii, uczonym, choć - o czym przypominał prof. Józef Rurawski - na temat tego wątku czytelnik "Lalki" dowiaduje się stosunkowo najmniej.
Ale to nie wszystko. Wokulski, ten miłośnik literatury romantycznej, zakochał się w arystokratce, pannie Izabeli Łęckiej. - Jedzie więc na wojnę rosyjsko-turecką jako dostawca różnego rodzaju potrzebnych rzeczy dla wojska rosyjskiego. Inni mają mu oczywiście to za złe, bo jest jak gdyby kolaborantem - mówił w Polskim Radiu prof. Józef Rurawski.
***
Paweł Waszak, znawca "Lalki" Bolesława Prusa, dla Polskiego Radia: "Wokulski obiera drogę życiową, która nie do końca jest wyjaśniania przez pisarza"
***
Z jakich powodów stworzenie w polskiej pozytywistycznej powieści pozytywnego bohatera było takim, jak się okazuje, wyzwaniem? Czy Wokulskiemu bliżej do miana "dziecka romantyzmu", "społecznika", a może "kapitalisty"? I dlaczego główny bohater "Lalki", będąc w Paryżu, widział duchy i, jak mówił prof. Krzysztof Rutkowski, czuł się niczym
"rozdeptany owad"?
Między innymi odpowiedzi na te pytania znajdzie użytkownik serwisu prus.polskieradio.pl.