Ministerstwo Przedsiębiorczości i Technologii opracowało krótki poradnik dla przedsiębiorców, którzy mają relacje biznesowe z Wielką Brytanią.
Opracowano zasady dotyczące dwóch scenariuszy
- scenariusz deal = umowa wyjścia + okres przejściowy do 31.12.2020 r.
- scenariusz no deal = brak umowy wyjścia + niewiadoma odnośnie przyszłych relacji
Nawet w przypadku deal przedsiębiorców czekają:
- Nowe standardy, certyfikaty, normy sanitarne lub fitosanitarne
- Koszty wynikające z wprowadzenia świadectw pochodzenia, zgłoszeń i kontroli celnych, licencji
- Zmiany w zakresie zasad i form płatności podatku VAT
- Opóźnienia w dostawach
- Ograniczenia przy świadczeniu usług, zwłaszcza tych świadczonych transgranicznie
- Swoboda przepływu osób tylko dla wybranych grup pracowników
- Ograniczony dostęp do rynku
- Ograniczenia we wzajemnym uznawaniu kwalifikacji
- Ograniczenia wzajemnych inwestycji
W przypadku no deal przedsiębiorców czekają:
- Cła na większość towarów
- Zapłata VAT od importu towarów, zmiana zasad poboru akcyzy
- Kontrole graniczne, celne, fitosanitarne, weterynaryjne
- Koszty związane z dostosowaniem do nowych brytyjskich standardów i norm
- Utrudnienia w świadczeniu usług
- Ograniczenia czasowe pobytu, możliwa potrzeba uzyskania zezwolenia na wykonanie usług za pośrednictwem pracowników delegowanych
- Konieczność posiadania zezwoleń na wykonywanie przewozów transportu drogowego
- Utrudnienia w dostępie do finansowania i w inwestowaniu
- Ograniczenie możliwości transferu danych osobowych do Wielkiej Brytanii
Najważniejsze pytania na które powinien odpowiedzieć sobie przedsiębiorca
- Czy ja lub moi partnerzy handlujemy z Wielką Brytanią i mamy świadomość, że
może dojść do zerwania dotychczasowych łańcuchów dostaw?
- Czy kiedykolwiek eksportowałem lub importowałem towar spoza UE? Czy wiem, na jakich zasadach odbywa się taki handel? Czy wiem jak przygotować zgłoszenie celne?
- Czy rozważam przekierowanie części swojej produkcji (eksportu) na rynki inne niż brytyjski?
- Jakimi cłami objęte są towary importowane do UE, którymi dzisiaj moja firma handluje z Wielką Brytanią?
- Czy mam zawarte umowy z partnerami z Wielkiej Brytanii obowiązujące poza 29.03.2019 r. lub 31.12.2020 r.? Czy jest możliwe wprowadzenie np. dodatkowych zapisów/klauzul zabezpieczających na wypadek niekorzystnych scenariuszy?
Co na temat konsekwencji Brexitu dla firm sądzą analitycy?
Grzegorz Tchorek z Katedry Gospodarki Narodowej Uniwersytetu Warszawskiego uważa, że no deal, czyli wyjście bez umowy, byłoby najgorszym rozwiązaniem.
- Trudno ocenić skalę zdarzeń, jakie mogą mieć miejsce. Wiemy, że firmy już wcześniej zaczęły przygotowywać się do nowej sytuacji - mówił ekspert w rozmowie z Naczelną Redakcja Gospodarczą.
Tomasz Rostkowski ze Szkoły Głównej Handlowej w Warszawie radzi by przygotować się właśnie na ten najgorszy scenariusz. Sami przedsiębiorcy mówią, że sytuacja jest chaotyczna i bardzo trudna. Właśnie z tego powodu trudno się przygotować do Brexitu.
- Jest to duży obszar niepewności i stoimy przed wieloma niewiadomymi, które moglibyśmy wyjaśnić dopiero po tym jak Wielka Brytania w sposób nieuporządkowany, bez żadnej umowy opuściłaby Unię Europejską. Z pewnością byłby to okres chaotyczny i bardzo trudny dla przedsiębiorców. Na pewno utrzymanie dotychczasowej pozycji na brytyjskim rynku stałoby się trudnym, wręcz niemożliwym wyzwaniem dla polskich firm. Biorąc pod uwagę skalę polskiego eksportu na Wyspy miałoby poważne skutki dla polskich przedsiębiorców, a co za tym idzie dla polskiej gospodarki - mówi Łukasz Kozłowski, główny ekonomista Federacji Przedsiębiorców Polskich.
Najmocniejsze uderzenie w producentów mięsa i produktów mleczarskich
Wielka Brytania jest drugim pod względem wielkości odbiorcą polskich produktów rolno-spożywczych. Dlatego to właśnie w producentów mięsa i przetworów mięsnych oraz produktów mleczarskich najbardziej uderzyłby twardy Brexit.
- Średnia stawka celna w eksporcie rolno-spożywczym do Wielkiej Brytanii może bowiem przekroczyć nawet 28 proc. Żywność stanowi około 20 proc. polskich dostaw do Wielkiej Brytanii - wynika z obliczeń Łukasza Ambroziaka, analityka Polskiego Instytutu Ekonomicznego.
Poza tym - jego zdaniem - wyjście Wielkiej Brytanii z UE bez umowy oznaczać będzie także zwiększenie poziomu barier pozataryfowych we wzajemnym handlu. Przy zachowaniu obecnej struktury towarowej średnia stawka celna w polskim eksporcie do Wielkiej Brytanii może wzrosnąć do 8,5 proc.
Według GUS w 2017 r. polski eksport do Wielkiej Brytanii wyniósł 55 mld 425 mln zł (wzrost o ok. 2 mld rok do roku), a import - 20 mld 657 mln zł (wzrost o ok. 300 mln rok do roku).
Łączna wartość obrotów sięgnęła ok. 76 mld zł. Jak wynika z przedstawionych danych przez MPiT do sklepów w Wielkiej Brytanii trafia ponad 9 proc. polskiego eksportu z sektora rolno-spożywczego. Wielka Brytania jest drugim pod względem wielkości odbiorcą polskich produktów rolno-spożywczych.
Naczelna Redakcja Gospodarcza, kw