Logo Polskiego Radia
Jedynka
Małgorzata Kucharska 11.08.2010

Przychodnie na kółkach

W mammocytobusie przebadasz się bez skierowania i czekania. Wielu Polkom wykonanie mammografii czy cytologii jest "nie po drodze".
mammografiamammografiafot.Wikipedia

Dlatego po kraju jeżdżą mammo-, cyto- i mammocytobusy, które umożliwiają wykonanie przebadań bez konieczności rejestrowania się, czekania w kolejce i specjalnego skierowania.

Lekarze przypominają, że rak piersi i rak macicy to dwa najczęściej występujące nowotwory złośliwe u kobiet. Jednak wcześnie wykryte są uleczalne. Należy też pamiętać o tym, że tylko co dziesiąty wykryty guzek jest złośliwy.

W Polsce codziennie na raka piersi umiera trzynaście kobiet. Rak szyjki macicy zabija pięć Polek dziennie. Większość z nich żyłaby nadal, gdyby choroba została odpowiednio wcześnie zdiagnozowana.

Ryzyko zachorowania na nowotwór piersi i macicy wzrasta po pięćdziesiątym roku życia. Dlatego tak ważne jest przeprowadzanie regularnych, profilaktycznych badań.

- Dzięki mammobusom docieramy do kobiet, które nigdy by nie poszły na badanie - mówi dr Jerzy Giermek z Centrum Onkologii w Warszawie.


Mammo- i cytomammobusy to dobre rozwiązanie dla Polek, które mieszkają w małych miejscowościach lub na wsiach.

- Takie panie często rezygnują z wizyty w przychodni, bo często na przykład nie stać je na podróż do miasta. W niektórych województwach brakuje też przychodni, w których wykonuje się odpowiednie badania - tłumaczył w "Magazynie Medycznym" dr Jerzy Giermek.

Tak jest na przykład na Podlasiu, gdzie są tylko dwa ośrodki - w Łomży i Białymstoku - które dysponują sprzętem do wykonania mammografii.



Badanie jest bezpieczne

Personel medyczny autobusów bada kobiety na miejscu i przesyła pobrane próbki i zdjęcia rentgenowskie do diagnostów. Następnie wyniki są przekazywane pacjentkom.

Wiele kobiet nie chce wykonywać takich badań, ponieważ boją się napromieniowania. Lekarze tłumaczą, że dawka promieniowania podczas mammografii jest zbliżona do dawki otrzymywanej podczas prześwietlenia zęba. Mammografia jest zupełnie nieinwazyjna.

Jesli chodzi o cytologię, to próbki zawsze pobiera wykwalifikowana położna. Kobiety mają też do dyspozycji pomieszczenie, w którym mogą się rozebrać - zapewniła w "Magazynie medycznym" dr Marta Czernik.


Badanie przeprowadza specjalista

Po Polsce jeździ 5 cytomammobus w i około dwudziestu mammobusów. Każdy kosztuje około 2,5 miliona złotych.

wnętrze cytomammobusa
Wnętrze cytomammobusa


Cytomammobusy są pojazdami wyposażonymi w nowoczesny, cyfrowy mammograf do wykonywania badań piersi oraz fotel ginekologiczny do badań i pobierania wymazów cytologicznych. Nad jakością przeprowadzanych w nim badań czuwają specjaliści z Centrum Onkologii w Warszawie. Cytomammobus jest dostosowany również do potrzeb osób niepełnosprawnych.

W mobilnym centrum medycznym jest też recepcja, przebieralnia, poczekalnia dla kobiet, toaleta oraz pomieszczenie socjalne dla pracowników.

Badania są bezpłatne. Informacje o trasie przejazdu mamobusów posiadają wojewódzkie oddziały Narodowego Funduszu Zdrowia.


Mammografia

''

Obraz mammograficzny normalny (po lewej) i rakowy (po prawej)

To radiologiczna metoda diagnostyczna, która polega na rentgenograficznym badaniu piersi kobiecych, dzięki czemu można wykryć zmiany nowotworowe o wielkości nawet 2-3 mm.
W trakcie badania każda pierś jest umieszczana na małej podstawce. Plastikowa płytka dociska ją od góry oraz z boku. Ucisk nie należy do przyjemnych, lecz trwa tylko kilka sekund. Powstałe w ten sposób obrazy są analizowane przez lekarza radiologa.

Kobiety po 35. roku życia powinny wykonywać badanie mammograficzne co dwa lata. Po menopauzie - raz w roku. Nowotwór piersi jest najczęściej wykrywany w okresie menopauzy, dlatego badania mammograficzne dotyczą kobiet w wieku 50-69 lat.

Objawy, które powinny skłonić do natychmiastowej wizyty u lekarza to: wyciek z brodawki, zwłaszcza podbarwiony krwią, wciągnięcie brodawki, zmarszczenia, uwypuklenia na skórze sutków, zmiany koloru skóry piersi, otoczki i brodawki, pojawienie się stwardnienia, zgrubienia lub guzka w obrębie miąższu piersi, pojawienie się guzka pod pachą, wystąpienie nietypowego bólu.

Badanie piersi
badanie piersi


Cytologia

Badanie jest bezbolesne. Lekarz ginekolog pobiera warstwę komórek z powierzchni szyjki macicy. Na wyniki czeka się około 4 dni. W ten sposób można wykryć wszystkie zmiany w szyjce macicy: od stanu zapalnego po raka.

Badanie cytologiczne powinno się wykonywać przez całe życie, bez względu na wiek. Przed 30. co dwa lata, a potem co rok.


Polki nie dbają o swoje zdrowie

Statystyki pokazują, że aż 47 procent kobiet z wykształceniem podstawowym nie robi badań cytologicznych. Na pytanie "dlaczego", odpowiadają: „Co ma być, to będzie”. 6 procent Polek nie robi cytologii. 19 procent wykonuje to badanie raz na trzy lata lub rzadziej.

Prowadził Artur Wolski.
(mb/mk)