Logo Polskiego Radia
Dwójka
Katarzyna Karaś 25.09.2014

Lachert i Szanajca - architekci awangardy

W "Spotkaniach po zmroku" rozmawialiśmy o dwóch wybitnych przedstawicielach architektonicznego modernizmu - Bohdanie Lachercie i Józefie Szanajcy, przyjaciołach, którzy wspólnie stworzyli ponad 150 projektów.
Budynek PKO w budowie, ul.Marszałkowska róg Sienkiewicza, Warszawa (1948)Budynek PKO w budowie, ul.Marszałkowska róg Sienkiewicza, Warszawa (1948)Społeczny Fundusz Odbudowy Stolicy/Wikimedia Commons/CC

Dzieła Bohdana Lacherta (1900-1987) zaliczane są do awangardy architektonicznej II Rzeczypospolitej. Jego najwybitniejsze prace zostały po wojnie starannie odrestaurowane i oznaczone jako zabytki.
Zaprojektował m.in. budynki na osiedlu Żoliborz, budynek Chmielna 2 róg Nowego Światu, gmach PKO, osiedle Muranów Południowy wraz z kinem Muranów (wszystkie budynki znajdują się w Warszawie).

Spośród projektów, przy których pracował Józef Szanajca (1902-1939) 17 zostało wyróżnionych pierwszą nagrodą na różnego rodzaju konkursach architektonicznych. Był zwolennikiem funkcjonalizmu i konstruktywizmu w architekturze oraz idei Bauhausu.

Zaprojektował m.in. dom mieszkalny BGK przy Frascati 3, dom mieszkalny Państwowego Zakładu Emerytalnego i szpital PCK na Solcu, wille na Saskiej Kępie i Żoliborzu (wszystkie budynki znajdują się w Warszawie).
Obaj należeli do grupy architektonicznej Preasens (1926-1930), która postulowała zerwanie z tradycjonalizmem w budownictwie i sztukach plastycznych, zamiast typowych polskich dworków i budynków w stylu klasycznym projektując nowoczesne domy i osiedla mieszkaniowe.

Wspólnie stworzyli ponad 150 projektów. Ich największym sukcesem było Grand Prix za pawilon polski na Międzynarodowej Wystawie Sztuki i Techniki w Paryżu (1937). Byli też przyjaciółmi.

Audycję prowadziła Aldona Łaniewska-Wołłk.

wikipedia/domoplus.pl/kk/mc