Logo Polskiego Radia
Dwójka
Jacek Puciato 08.06.2012

Jagielski: mord można uzasadnić?

Przed Mistrzostwami Świata w Piłce Nożnej w 2010 roku doszło w RPA do wstrząsającego mordu. Sprawcy sami zadzwonili na policję. Wymierzyli jedynie sprawiedliwość człowiekowi, który chciał powrotu okrutnego systemu…
Wojciech JagielskiWojciech JagielskiW. Dorosz

"Wypalanie traw", nowa książka Wojciecha Jagielskiego, ma konstrukcję niczym kryminał. Punktem wyjścia jest morderstwo Terre'Blanche'a – samozwańczego generała z południowoafrykańskiego Ventersdorp, przywódcę skrajnie prawicowego ugrupowania Afrikaner Weerstandsbeweging (walczącego o przywrócenie apartheidu, jak i o powstanie samodzielnego państwa burskiego). Następnie cofamy się w czasie, by zrozumieć, jak do tego doszło. Kim jest ofiara, kim są sprawcy.
Jak podkreślał w Dwójkowej audycji Wojciech Jagielski, Terre'Blanche'a bronił apartheidu jako idei rozdzielenia, segregacji – nie tylko rasowej, ale i politycznej. – On chciał żyć osobno od czarnych, jak i od Anglików, chciał własnego państwa – mówił reportażysta. Z rozmowy, którą przeprowadziła Katarzyna Nowak, możemy dowiedzieć się zarówno o RPA w latach 70., "raju dla białego człowieka", o prawidłach rządzących codziennością w podzielonym kraju (czarnoskórzy mieszkańcy tylko na przedmieściach, specjalne przepustki do centrum miast), jak i o późniejszym rozpadzie obłędnego systemu.
Jakie jest Ventersdorp – rodzinne miasteczko Terre'Blanche'a, w którym, jak mówił Wojciech Jagielski, ukryte fobie i lęki człowieka uzewnętrzniają się? Kim był tak naprawdę zamordowany przywódca – demagogicznym krzykaczem czy rasistowskim ideologiem? Zmysł obserwacji i mistrzostwo pióra Wojciecha Jagielskiego zamienia tu i teraz mieszkańców południowoafrykańskiego miasteczka w uniwersalną opowieść o rozczarowaniu, jakie niesie z sobą każda wielka społeczna rewolucja…
Zapraszamy do wysłuchania rozmowy z autorem "Wypalania traw". W audycji z cyklu "Przestrzenie kultury (o literaturze non-fiction)" również rozmowa z Serhijem Żadanem, redaktorem książki "Dryblując przez granicę. Polsko-ukraińskie Euro 2012" (sporo akcentów sportowych także podczas spotkania z Wojciechem Jagielskim).