Logo Polskiego Radia
Dwójka
Michał Mendyk 01.08.2013

Pokonać strach. Kto się bał – ten ginął

– W sytuacji ogromnego zagrożenia potrzebowaliśmy kogoś bliskiego, kochanego. Miłość pozwalała przeżyć i walczyć. U chłopaków liczyła się odwaga, optymizm i... uzbrojenie – opowiada w Dwójce "Sławka", ówczesna sanitariuszka. Oczywiście Powstanie Warszawskie miało też o wiele bardziej mroczne oblicze...
Profesor Tytus Karlikowski ps. Wąż (batalion Zośka, kompania Rudy)Profesor Tytus Karlikowski ps. "Wąż" (batalion "Zośka", kompania "Rudy")Igor Miszczuk

- Oczywiście, że byliśmy szkoleni do zabijania. Taka jest prawda - wspomina z kolei "Antek", wówczas nastolatek. Aby wziąć udział w Powstaniu, podał fałszywą datę urodzenia. Został ranny w pierwszych dniach zrywu i być może dzięki temu ocalił życie.

Przez przypadek "łączniczką" armii powstańczej została "Zawojka". Gdy 1 sierpnia padły strzały, ona - wówczas 14-letnia harcerka - niosła meldunek z Górnego na Dolny Mokotów. Nie wróciła już do domu... Przygarnął ją oddział powstańczy, bo znała alfabet Morse'a i wszystkie bramy przechodnie w dzielnicy.

Z kolei "Bystry" wspominał w rozmowie z Hanną Marią Giza między innymi pewnego "szurniętego" Francuza, który stoczył rycerski pojedynek z niemieckim oficerem, oraz dwóch towarzyszy broni, który niechcący zastrzelili kolegę. - Po wojnie nigdy nie wracaliśmy w rozmowach do tej sprawy...- zawiesza głos.

Dwójka gościła jeszcze "Kamę", która brała udział w legendarnym zamachu na "kata Warszawy" Franza Kutscherę,  oraz "Węża", który przysięgę składał słynnemu "Rudemu", a przez rok był podkomendnym Krzysztofa Kamila Baczyńskiego, a więc także jednym z pierwszych czytelników jego wierszy.

Więcej wstrząsających wspomnień w nagraniu "Sezonu na Dwójkę". Podzielili się nimi z Państwem: dr Halina Jędrzejewska ps. "Sławka" (batalion "Miotła", zgrupowanie "Radosław"), Alicja Kucharska ps. "Zawojka" (pułk "Baszta"), Maria Stypułkowska-Chojecka ps "Kama" (łączniczka batalionu "Parasol"), prof. Tytus Karlikowski ps. "Wąż" (batalion "Zośka", kompania "Rudy"), Zbigniew Galperyn ps. "Antek” (batalion "Chrobry I”) oraz Wojciech Militzem ps. "Bystry" (pułk "Baszta").

Obchody rocznicy wybuchu Powstawania Warszawskiego w radiowej Dwójce >>>

Zapraszamy też do naszego serwisu specjalnego: