Logo Polskiego Radia
Dwójka
Michał Czyżewski 09.02.2014

Taras Szewczenko – patron ukraińskich protestów

– Wiersze Tarasa Szewczenki na Majdanie deklamują wszyscy, niezależnie od wykształcenia. Jest on dla Ukraińców zjawiskiem absolutnie uniwersalnym, gdy trzeba odpowiedzieć na najważniejsze pytania – mówił w Dwójce Mirosław Czech.
Posłuchaj
  • Mirosław Czech, Adam Pomorski, prof. Danuta Sosnowska i Sergiej Proskurnia opowiadają o znaczeniu poezji Tarasa Szewczenki dla kultury ukraińskiej (Strefa literatury/Dwójka)
Czytaj także

Podczas pomarańczowej rewolucji mieszkańcy Warszawy przychodzili masowo pod pomnik Tarasa Szewczenki. Założyli mu pomarańczowy szalik, organizowali w tym miejscu wiece. Już wtedy było jasne, że Taras Szewczenko to niezwykle ważna postać. Teraz w doniesieniach medialnych z ukraińskich protestów nazwisko poety jest stale obecne. Ukraiński reżyser Sergiej Proskurnia, autor filmu dokumentalnego o Euromajdanie, stwierdził wręcz, że Szewczenko i Majdan to synonim.

Protesty na Ukrainie - serwis specjalny >>>

– Pomarańczowa rewolucja występowała w barwach kampanii wyborczej Wiktora Juszczenki – przypomniał Mirosław Czech, dziennikarz i polityk ukraińskiego pochodzenia, członek władz krajowych Związku Ukraińców w Polsce. – Obecne protesty mają kolory niebieski i żółty. To barwy narodowe. Nawet flag Unii Europejskiej jest już mniej. Prasa rosyjska zauważyła, że można mówić o tych protestach w kategoriach zrywu narodowego. Zwrot prezydenta Janukowycza w stronę Rosji uruchomił cały kompleks niepodległościowych odruchów - dodał.

Czy na Ukrainie trwa powstanie narodowe?>>>

Dziennikarz powiedział, że na ustawionej na Majdanie scenie wisi portret Szewczenki, podobnie jak na przełomie XIX i XX w. w domu każdej szanującej się ukraińskiej rodziny. – Szewczenko niezwykle integralnie wplótł się w protesty – zwrócił uwagę. – Po pierwsze formalnie, ponieważ w tym roku świętowane jest 200-lecie urodzin poety. Po drugie jego wiersze doskonale oddają sens tego, co się dzieje. Poprzez jego poezję dochodzi się do elementarnych pojęć. Okazuje się, że gdy uruchamiane są najgłębsze pokłady kultury, gdy trzeba odpowiedzieć na najważniejsze pytania, to Szewczenko jest zjawiskiem absolutnie uniwersalnym – mówił.

O ukraińskim poecie w "Strefie literatury" opowiadali także tłumacz Adam Pomorski i prof. Danuta Sosnowska.

Audycję prowadziły Joanna Szwedowska i Ewa Stocka-Kalinowska.

mc/kd

***

Taras Szewczenko urodził się w rodzinie pańszczyźnianego chłopa we wsi należącej do zrusyfikowanego Niemca. Żył 47 lat, z czego tylko 9 jako wolny człowiek. Pierwsze próby poetyckie podejmował jeszcze w okresie poddaństwa. Gdy został z niego wykupiony, rozpoczął okres niezwykle intensywnej pracy. Wiersze Szewczenki powstawały w języku ukraińskim, wszystkie zaś jego powieści i większość dramatów zostało napisanych po rosyjsku.