Logo Polskiego Radia
Dwójka
Marta Grzymkowska 09.09.2022

Prof. Urbanowski: Rembek obserwował okupację w specyficznych warunkach

- Rembek mieszkał wówczas w Milanówku pod Warszawą, a więc trochę na obrzeżach, trochę w specyficznej bocznicy dziejów, i stamtąd obserwował okupację. Małe miasteczko, niewielka społeczność, ale też dosyć często wędrował do Warszawy - mówił w radiowej Dwójce prof. Maciej Urbanowski, historyk literatury polskiej, krytyk i wykładowca.
Posłuchaj
  • Prof. Maciej Urbanowski o wojennej prozie Stanisława Rembeka (Strefa literatury/Dwójka)
Czytaj także

Tydzień z Rembekiem

W Dwójkowym cyklu "To się czyta latem" od 5 do 9 września prezentowaliśmy jedną z najważniejszych powieści dotyczących okupacji niemieckiej na terenie Polski w czasie II wojny światowej - "Wyrok na Franciszka Kłosa" Stanisława Rembeka (w interpretacji Sławomira Orzechowskiego).

Pretekstem do przypomnienia tego dzieła była 83. rocznica wybuchu wojny, ale też kolejne trzy tomy "Dzieł zebranych" pisarza. Ponad rok temu rozmawialiśmy w Dwójce z profesorem Maciejem Urbanowskim, który przygotował tę edycję, o trzech pierwszych tomach. Teraz przyszła kolej na trzy kolejne.

Dzieła zebrane - ciąg dalszy

Tom IV to "Dziennik okupacyjny", V - "Opowiadania okupacyjne", a VI to właśnie "Wyrok na Franciszka Kłosa". W audycji rozmawialiśmy o tym, kiedy Rembek zaczął pisać "Dziennik okupacyjny", na czym polega jego oryginalność, o plotkach w "Dzienniku...", o polemice z Sieroszewskim, Goetlem, Bąkiem i o proniemieckim stanowisku Rembeka po zajęciu przez Niemców Francji. Także o jego stosunku do Żydów.

Prof. Maciej Urbanowski mówił o wyszczególnieniu w "Opowiadaniach okupacyjnych" "Wspomnień", "Opowiadań" i tekstów z cyklu "Ostatnia porażka", o dominującej w nich perspektywie szarego człowieka, zwykle cywila. Także o tym, czy opowiadania miały być większymi utworami.


Posłuchaj
27:51 2022_09_09 21_30_13_PR2_Rozmowy_na_Lato.mp3 Prof. Maciej Urbanowski o wojennej prozie Stanisława Rembeka (Strefa literatury/Dwójka) 

Rozmawiając o "Wyroku na Franciszka Kłosa", poruszyliśmy kwestię kolaboracji, zdrady, jak zwykły człowiek, Franciszek Kłos, się wynaturzył, jak zbrodnia zaczęła sprawiać mu radość. Pytaliśmy też o recepcję tego utworu (przed laty Jacek Bocheński określił ją "pijacką plotką o okupacji") i o kolejne tomy "Dzieł zebranych" Rembeka.

***

Tytuł audycji: Strefa literatury

Prowadził: Wacław Holewiński

Gość: prof. Maciej Urbanowski (historyk literatury polskiej, krytyk, wykładowca akademicki)

Data emisji: 9.09.2022

Godzina emisji: 21.30