Pamiętnik Rywki Lipszyc. Zapiski z łódzkiego getta
Przed przypadającą 27 stycznia kolejną rocznicą wyzwolenia obozu Auschwitz-Birkenau w 1945 roku i obchodzonym wówczas Międzynarodowym Dniem Pamięci o Ofiarach Holocaustu rozmawialiśmy w "Spotkaniach o zmroku" o fenomenie Litzmannstadt Ghetto, a także o "Kronice Getta", "Encyklopedii Getta" i innych tekstach źródłowych.
Getto łódzkie, które zostało utworzone w 1940 roku, było precyzyjnie zorganizowanym warsztatem produkcyjnym. Przynosiło dochód, miało swoją walutę i znaczki pocztowe z podobizną przewodniczącego Judenratu. Było potrzebne Niemcom i dlatego przetrwało najdłużej. Ostatecznie zlikwidowano je dopiero w sierpniu 1944 roku.
- Kronikarze getta zaczęli w 1943 roku pisać notatki na temat postaci, miejsc i wydarzeń. Powstało w ten sposób coś w rodzaju encyklopedii. Współcześni badacze zebrali te zachowane informacje i powstała niezwykła książka będąca świadectwem pozostawionym przez tych, którzy żyli w getcie – mówiła Joanna Podolska.
Przez pierwsze powojenne lata historycy odtwarzali wydarzenia. Kres tym początkowym pracom przyniósł rok 1968 - rok wybuchu antysemityzmu. - Dopiero późniejsze lata starań doprowadziły do tego, że ten zbiór dokumentów zaczął ukazywać się stopniowo – dodała prof. Anna Kuligowska-Korzeniewska.
Jak powstało łódzkie getto i dlaczego Niemcy zrezygnowali z utworzenia podobnej dzielnicy dla Polaków? Jak sprawiedliwie osądzić Chaima Rumkowskiego, przewodniczącego Judenratu, i kto ma do tego prawo? Dlaczego wielu mieszkańców Łodzi niemieckiego pochodzenia nie chciało podpisywać volkslisty? O tym w nagraniu audycji.
***
Tytuł audycj: Spotkania po zmroku
Prowadzi: Anna Lisiecka
Goście: prof. Anna Kuligowska-Korzeniewska (kulturoznawca i teatrolog), Joanna Podolska (dyrektor Centrum Dialogu im. Marka Edelmana), Andrzej Bart (pisarz, autor słynnej powieści "Fabryka Muchołapek", dyrektor Teatru Nowego w Łodzi).
Data emisji: 25.01.2018
Godzina emisji: 21.30
mko/jp