26 października 1916 przyszedł na świat François Mitterand, który piastował stanowisko prezydenta Francji w latach 1981-1995.
Kolaborant czy konspirator?
Kariera polityczna przyszłego prezydenta rozpoczęła się w czasach II wojny światowej. Mitterand pracował wówczas w administracji kolaboracyjnego z faszystami rządu Vichy i jednocześnie działał potajemnie w ruchu oporu.
- Wiązał z Vichy pewne nadzieje na podtrzymanie francuskiej niepodległości. Uznał jednak, pracując tam, że nie jest to ta droga, którą Francja może pójść, żeby zachować niepodległość - mówił Krzysztof Wojna, dziennikarz Polskiego Radia, gość audycji "Postacie XX wieku".
Zwierzę polityczne
W 1946 Mitterand został wybrany do Zgromadzenia Narodowego. Stał się mistrzem utrzymywania się przy władzy. - Pomiędzy rokiem 1947 a 1957 był w trzynastu różnych rządach - wyjaśniał Krzysztof Wojna.
Czasy jego urzędowania na stanowisku szefa Ministerstwa Spraw Wewnętrznych są jednymi z najbardziej newralgicznych w powojennej historii Francji. Kraj nad Sekwaną tracił wówczas status mocarstwa kolonialnego. Zaraz po klęsce Francuzów w Dien Bien Phu (w dzisiejszym Wietnamie) zaczynają się ruchy niepodległościowe w Algierii.
- Algieria była departamentem Francji, więc znajdowała się w gestii Ministerstwa Spraw Wewnętrznych. Mitterrand podejmuje politykę represji - wyjaśniał historyk dr Jan Zamojski w audycji Sławomira Szofa.
Na zdjęciu: François Mitterand i Helmut Kohl 20 października 1987 roku, aut. Lothar Schaack, źr. Bundesarchiv, Wikimedia Commons/CC
Zwolennik integracji
Do Pałacu Elizejskiego jako prezydent Mitterrand wkroczył 10 maja 1981 roku. - To, że prezydentem został socjalista wywołało niesłychane wrażenie w Europie - wspominał Krzysztof Wojna. - Sądzono, że jest to koniec Unii Europejskiej, że trzeba zastanowić się co dalej z NATO.
Jak się okazało: nie można było się bardziej mylić. Mitterrand, w przeciwieństwie do Charlesa de Gaulle’a, zwolennika "Europy ojczyzn”, był zwolennikiem integracji. Prezydent był też przeciwnikiem pojałtańskiego ładu w Europie.
- To trzeba dziś wyrazić satysfakcję, że coś się wreszcie ruszyło - mówił Mitterrand w Warszawie, na tydzień przed pierwszymi częściowo wolnymi wyborami w Polsce. - Nastąpiło przyspieszenie historii. Europa zaczyna się zmieniać. I to przyspieszenie, którego nie ośmieliłbym się spodziewać jeszcze kilka lat temu, właśnie się dokonuje.
François Mitterrand zmarł rok po ustąpieniu z urzędu prezydenta, 8 stycznia 1996 roku.
Posłuchaj audycji o francuskim mężu stanu François Mitterrand w audycji Sławomira Szofa "Postacie XX wieku"
bm