- EBC powinien być upoważniony do nakładania kar pieniężnych na instytucje kredytowe i holdingi finansowe za łamanie zasad (nadzoru) - czytamy w dokumencie. Wynika z niego, że EBC będzie mógł nałożyć karę w wysokości "do 10 proc. rocznych obrotów" banku.
Ponadto Komisja Europejska zaproponowała, by EBC w ramach wspólnego nadzoru wydawał i odbierał licencje bankowe, oceniał przejęcia w sektorze, oraz by mógł w określonych okolicznościach nakazać bankom zwiększenie ich kapitałów. EBC ma mieć też uprawnienia do przeprowadzania inspekcji w nadzorowanych instytucjach finansowych.
Co więcej, koszty nowego nadzoru mają ponosić same objęte nim banki. EBC będzie pobierać od nich opłaty zależne od ich wielkości i ryzyka, jakie ich ewentualne problemy mogą stworzyć dla całego systemu finansowego. Kraje spoza euro, które będą chciały przystąpić, a raczej "blisko współpracować" ze wspólnym nadzorem, będą musiały zobowiązać się do przestrzegania jego decyzji, a w razie potrzeby zmienić krajowe prawo. Kraje spoza strefy euro nie będą bowiem mogły być pełnymi uczestnikami we wspólnym nadzorze, bo EBC nie ma wystarczających kompetencji poza strefą euro - wskazała KE.
Co poza eurostrefą?
Unijni urzędnicy uspokajają, że nie będą zmienione uprawnienia nadzorców krajowych z krajów spoza strefy euro, chyba że przystąpią do wspólnego nadzoru. Tłumaczą, że zmiana będzie polegać jedynie na tym, że kraje spoza strefy euro goszczące banki-córki z krajów euro (jak Polska i inne kraje regionu) zamiast z nadzorcami kilku krajów pochodzenia tych banków będą miały do czynienia z jednym nadzorcą - EBC. A ten będzie miał szersze spojrzenie niż nadzorcy krajowi - przekonują.
Zmiania głosowania w EBA
Poza propozycją w sprawie europejskiego nadzoru bankowego, w którym kluczową rolę ma odgrywać EBC, KE przedstawiła w środę także zmianę rozporządzenia o Europejskim Urzędzie Nadzoru Bankowego (EBA). Chodzi m.in. o to, by zadbać o interesy krajów spoza strefy euro na forum tej organizacji zrzeszającej krajowe nadzory bankowe "27". Ma to nastąpić przez zmianę zasad głosowania, bowiem większość decyzji jest w EBA podejmowana zwykłą większością głosów i w tej sytuacji wspólny nadzór dysponujący 17 głosami (strefa euro) przegłosowałby każdą decyzję.
Gdy EBA będzie podejmować decyzje związane ze złamaniem prawa oraz mediacjami między krajami UE, zostanie utworzony specjalny panel składający się przewodniczącego EBA oraz z dwóch członków: z i spoza wspólnego nadzoru. Decyzje tego panelu będą wchodzić w życie, chyba że sprzeciwi im się zwykła większość w radzie zarządzającej EBA. Ponadto, w tej większości muszą znaleźć się co najmniej trzy głosy ze wspólnego nadzoru i trzy - spoza.
Ponadto KE podkreśliła, że EBC nie zabierze kompetencji EBA, który jest regulatorem a nie nadzorcą, tylko przejmie pewne "ostrożnościowe" funkcje nadzorów krajowych. EBA będzie nadal odpowiadać za wspólny rynek całej "27" w sektorza bankowym, m.in. za zabezpieczenia kapitałowe, które będą wdrażane w ramach dyrektywy o wymogach kapitałowych CRD IV.
6000 banków pod nadzorem?
Komisja Europejska - wbrew postulatom Niemiec - chce docelowo objąć wspólnym nadzorem wszystkie 6 tysięcy banków w strefie euro, a nie tylko najważniejsze, systemowe banki. Od pierwszego stycznia 2013 r. EBC może zdecydować o objęciu nadzoru nad instytucjami finansowymi, które otrzymały lub zwróciły się o pomoc publiczną. Od 1 lipca 2013 r. wspólnym nadzorem byłyby objęte najważniejsze, systemowe banki w eurolandzie, a od 1 stycznia 2014 - wszystkie banki w strefie euro. Jednak by ten scanriusz się spełnił, środowe propozycje KE muszą do końca roku przyjąć kraje UE i Parlament Europejski.
Przewodniczący KE Jose Barroso uspokajał też w Parlamencie Europejskim, że wspólny nadzór bankowy EBC w strefie euro nie będzie dyskryminował krajów spoza strefy. Propozycja KE nie ma na celu budowania murów na jednolitym rynku - zapewnił.
Komisja Europejska przyjęła w środę propozycję wspólnego nadzoru bankowego dla strefy euro, w którym kluczową rolę będzie odgrywał Europejski Bank Centralny (EBC).
Do wspólnego nadzoru na zasadzie "bliskiej współpracy" będą mogły też przystąpić kraje spoza strefy euro. Jednak - jak zaznaczyła KE w komunikacie - "kraje spoza strefy euro nie mogą w pełni być częścią wspólnego mechanizmu nadzoru", bo EBC nie ma wystarczających kompetencji poza eurostrefą.
- Wspólny nadzór wzmocni jednolity rynek (UE); ta propozycja nie powstała, by wznieść jakiekolwiek mury na jednolitym rynku - zapewnił podczas środowej debaty w PE Barroso. Dodał, że propozycja KE uwzględniła kwestię relacji członków spoza strefy wobec nowego nadzoru. - EBC będzie stosował jeden zestaw reguł m.in. w sprawie wymogów kapitałowych dla banków, uzgodnionych dla wszystkich 27 krajów członkowskich - powiedział.
- Kraje spoza strefy euro powinny mieć możliwość uczestnictwa, propozycja jest tak otwarta, jak to możliwe. Ci spoza euro mogą brać udział (w nadzorze) poprzez mechanizm bliskiej współpracy - uspokajał Barroso. Zaznaczył, że KE poszła tak daleko w swojej propozycji w angażowaniu krajów spoza euro do wspólnego nadzoru, na ile pozwalają jej "obecne traktaty".
PAP/agkm
Galeria: dzień na zdjęciach >>>