Zespół naukowców przeanalizował ziemskie światło odbite od Księżyca i wykrył w nim oznaki istnienia życia organicznego na Ziemi. Był to test techniki, która może umożliwić poszukiwanie życia na planetach pozasłonecznych – poinformowało Europejskie Obserwatorium Południowe (ESO).
Poszukiwanie życia na naszej rodzimej planecie może wydawać się trywialnym zadaniem, które nie powinno zabierać cennego czasu obserwacyjnego wielkiego teleskopu. Jednak wykonane badania są testem nowej techniki, którą będzie można w przyszłości zastosować do poszukiwania życia na innych planetach.
Życie odbija się na Księżycu
Zespół astronomów z Chile, Wielkiej Brytanii i Hiszpanii przeprowadził za pomocą teleskopu VLT obserwacje tzw. światła popielatego Księżyca. Jest to słaba poświata widoczna na tarczy Księżyca, najczęściej gdy jest on w fazie wąskiego sierpa. Słońce oświetla Ziemię i jego światło jest odbijane przez planetę, trafiając następnie na powierzchnię Księżyca. Tam z kolei zostaje odbite z powrotem przez powierzchnię naszego naturalnego satelity i możemy je dostrzec właśnie jako „światło popielate”.
- Wykorzystaliśmy sztuczkę zwaną obserwacjami światła popielatego Księżyca, aby spojrzeć na Ziemię tak, jakby była planetą pozasłoneczną - mówi Michael Sterzik (ESO), główny autor publikacji, która ukazała się 1 marca w prestiżowym czasopiśmie naukowym „Nature”.
Naukowcy analizowali światło popielate w poszukiwaniu wskaźników, które mogą świadczyć o występowaniu na Ziemi życia organicznego. Zespół zastosował nowatorskie podejście i zamiast jedynie analizować dokładny rozkład światła w poszczególnych barwach, zbadał także jego polaryzację.
Polaryzacja światła to sposób ułożenia jego składowych pól elektrycznego i magnetycznego. Gdy światło jest niespolaryzowane, orientacja ta jest losowa, bez preferowanego kierunku. Światło gwiazdy nie jest spolaryzowane, ale odbite przez planetę już tak. Przykładowo niektóre kina 3D stosują polaryzację światła do uzyskania efektu trójwymiarowości – obrazy wytworzone różnie spolaryzowanym światłem trafiają do naszego prawego i lewego oka poprzez specjalne okulary.
Wydedukowali chmury, oceany i fotosyntezę
Astronomom udało się wydedukować, że ziemska atmosfera jest częściowo zachmurzona, że część powierzchni planety jest pokryta oceanami oraz – co najważniejsze – że istnieje na niej roślinność. Można było nawet wykryć zmiany w pokrywie chmur i ilości roślinności, gdy w różnym czasie różne obszary Ziemi odbijały światło w kierunku Księżyca. Uzyskany wynik jest krokiem w kierunku uzyskania przez astronomów technicznych możliwości wykrycia życia na planetach pozasłonecznych, jeżeli istnieje ono gdzieś w kosmosie poza Ziemią. - Spektropolarymetria może ostatecznie powiedzieć nam czy proste życie roślinne, oparte o procesy fotosyntezy, powstało gdzieś we Wszechświecie - podsumowuje Sterzik.
- Na pewno jednak nie szukamy małych zielonych ludzików lub dowodów na życie inteligentne- dodaje. Innym istotnym czynnikiem w poszukiwaniach życia w kosmosie jest dysponowanie odpowiednimi teleskopami. - ESO przygotowuje się do budowy olbrzymiego teleskopu optycznego E-ELT o średnicy połowy stadionu piłkarskiego. Kto wie, być może właśnie obserwacje za jego pomocą pozwolą w przyszłości na odnalezienie oznak istnienia życia na innej, odległej planecie - przypuszcza Krzysztof Czart z Sieci Popularyzacji Nauki Europejskiego Obserwatorium Południowego.
(ew/pap)
Przypominamy wspaniały film promujący VLT: