Logo Polskiego Radia
PAP
Katarzyna Karaś 30.04.2013

Zaćmienie Księżyca i Słońca w maju

Maj będzie dobrym miesiącem dla fanów obserwacji nieba. Co i kiedy będzie widoczne? Kalendarz dla obserwatorów nieba
Częściowe zaćmienie księżycaCzęściowe zaćmienie księżycaPAP/Jacek Turczyk

W maju dzień będzie coraz dłuższy, w sumie przybędzie go ponad godzina. 1 maja Słońce wzejdzie o 5.05 i zajdzie o 20.02, a 31 maja wzejdzie o 4.21 i zajdzie o 20.47. Księżyc znajdzie się najbliżej Ziemi 26 maja o godz. 3.46, a najdalej 13 maja o godz. 15.32.

Zaćmienia

W drugim tygodniu miesiąca, 10 maja, dojdzie do obrączkowego zaćmienia Słońca. W odróżnieniu od zaćmienia całkowitego, rozmiary kątowe Księżyca są mniejsze od rozmiarów kątowych Słońca przez co Księżyc nie zasłania w całości Słońca zostawiając dookoła charakterystyczny pierścień – stąd nazwa zaćmienia. Zjawisko będzie widoczne maksymalnie niewiele ponad 6 minut.

25 maja dojdzie natomiast do częściowego, półcieniowego zaćmienia Księżyca. Jest to najmniej efektowne z możliwych zaćmień. Widzialność zjawiska zależeć będzie od szerokości geograficznej – najlepiej widoczne będzie w obu Amerykach, na Atlantyku, Antarktydzie i zachodniej Afryce.

Obserwacja planet

Maj nie sprzyja obserwacjom Merkurego, Wenus, Marsa i Uranu – te planety znajdą się na blisko Słońca, przez co ich obserwacje będą bardzo trudne lub wręcz niemożliwe.

W maju można za to bez problemu obserwować takie planety jak Saturn, Pluton, czy Neptun. Pierwsza z nich jest widoczna prawie całą noc na granicy konstelacji Panny i Wagi. Saturn świeci trochę słabiej od najjaśniejszych gwiazd widocznych na naszym niebie.

Pluton najlepiej obserwować w drugiej części nocy. Będzie widoczny w gwiazdozbiorze Strzelca. Natomiast w przypadku Neptuna (konstelacja Wodnika) najlepsze warunki do obserwacji będą nad ranem. Wymaga to jednak nie lada wysiłku – świeci tylko kilkanaście stopni nad południowo-wschodnim horyzontem.

Ci, którzy chcą obserwować Jowisza muszą się pośpieszyć – będzie to możliwe tylko na początku miesiąca. Należy odczekać około godzinę po zachodzie Słońca. Widać go na wysokości kilkunastu stopni nad zachodnim horyzontem. Pod koniec miesiąca Jowisz zniknie w promieniach zachodzącego Słońca.

Ponadto

Między 19 kwietnia a 28 maja aktywny jest rój Eta Aquarydów, związany z kometą Halley’a. Niestety w naszych szerokościach geograficznych obserwacje są bardzo trudne, bardziej widoczny będzie w okolicach równika.

Pod koniec miesiąca planetoida Hebe będzie świecić z największą mocą. Jej jasność wyniesie 9,6 magnitudo, dzięki czemu będzie można ją dojrzeć przez większe lornetki. Pojawi się w gwiazdozbiorze Wężownika.

Lornetki wystarczą również do obserwacji dwóch komet. Co prawda obie oddalają się od Słońca i słabną. Pierwsza, C/2011 L4 (PanSTARRS) będzie przemieszczać się przez konstelacje Cefeusza, Małej Niedźwiedzicy i Smoka. Będzie widoczna w Polsce przez całą noc. Druga z komet, C/2012 F6 (Lemmon) przejdzie przez konstelacje Ryb, Pegaza i Andromedy. Najlepsze warunki do jej obserwacji będą nad ranem.

PAP, kw