Przedstawiony przez resorty finansów i pracy raport z przeglądu systemu emerytalnego jest stronniczy oraz zawiera liczne przemilczenia, błędy i zafałszowania - podkreślali w czwartek przedstawiciele Komitetu Obywatelskiego ds. Bezpieczeństwa Emerytalnego, którzy przygotowali "Obywatelski Kontrraport".
Przewodniczący KOBE prof. Marian Wiśniewski uważa, że rządowy raport jest płytki i bardzo powierzchowny. Dodał, że dokument ten jest wyraźnie stronniczy i został przygotowywany tak, by udowodnić, że OFE są instytucją marnotrawną i przynoszącą szkody. - Choć nie jest to wprost napisane, wszystkie trzy zaproponowane warianty zmierzają prędzej czy później do likwidacji OFE - dodał Wiśniewski.
Eksperci z KOBE zarzucili rządowemu raportowi m.in., że pomija kwestie wpływu demografii oraz zmian na rynku pracy na wysokość emerytur z ZUS.
Główny ekonomista Wealth Solutions Maciej Bitner mówił natomiast o licznych błędach metodologicznych. Chodzi m.in. o porównywanie stóp zwrotu z OFE ze stopami waloryzacji w ZUS. Wskazał, że aby udowodnić wyższość waloryzacji w ZUS, w przeglądzie porównano ze sobą mierniki nieporównywalne. W rzeczywistości, jak stwierdził ekspert KOBE, przy metodologicznie poprawnym porównaniu, OFE wykazują wyższą efektywność w pomnażaniu składek niż ZUS.
- Zachęcam specjalistów do sprawdzenia naszych wyliczeń - powiedział Bitner.
Prof. Wojciech Otto z Uniwersytetu Warszawskiego zwrócił uwagę na koszty funkcjonowania Powszechnych Towarzystw Emerytalnych, które zarządzają OFE. Przypomniał często podnoszony fakt, że PTE uszczupliły aktywa OFE o 17,4 mld zł. - Ta kwota jest często utożsamiana z korzyściami PTE - wskazał. Podkreślił, że nie jest to jednak prawdą, gdyż w latach 2000-2012 PTE zarobiły na czysto 5,1 mld zł. Dodał, że pozostała część z 17,4 mld zł pochłonęły podatki oraz opłaty m.in. na rzecz KNF czy ZUS.
Jak ocenił przewodniczący KOBE, rządowy raport należy poprawić, a przedłożone propozycje zmian w OFE napisać od nowa.
Eksperci z KOBE poinformowali też o swoich rekomendacjach. Ich zdaniem, aby poprawić funkcjonowanie OFE należałoby wdrożyć rozwiązania zaproponowane w raporcie zespołu ministra Michała Boniego z 2010 r. Chodzi m.in. o: silniejsze powiązanie przychodów PTE z ich wynikami inwestycyjnymi. Dodatkowo eksperci radzili, by utrzymać zapisy ustawy z 2011 r. dotyczące stopniowego podnoszenia składki emerytalnej przekazywanej do OFE do poziomu 3,5 proc. w 2017 r. KOBE proponuje też, aby wypłatami emerytur z filaru kapitałowego nie zajmował się ZUS, jak rekomendowały resorty pracy i finansów, ale np. PTE.
Pod koniec czerwca ministrowie pracy i finansów zarekomendowali przekazanie do konsultacji społecznych trzech propozycji zmian w systemie emerytalnym oraz propozycję wypłat emerytur z Otwartych Funduszy Emerytalnych. Propozycje zakładają: likwidację obligacyjnej części OFE, dobrowolność udziału w OFE i dobrowolność udziału w OFE z dodatkową składką (tzw. "dobrowolność plus"). Zdaniem autorów rekomendacji zmiany - bez względu na to, który wariant zostanie wybrany - korzystnie wpłyną na wysokość emerytur, zapewnią dopływ środków do gospodarki, przyczynią się do obniżenia długu publicznego i zrównoważenia funduszu emerytalnego w ZUS. Zmiany mają też doprowadzić do prawdziwej konkurencji między OFE.
PAP, bk