Zgodnie z projektem bank będzie wypłacał swojemu klientowi przez określony czas lub jednorazowo świadczenie pieniężne, zabezpieczone hipoteką ustanowioną na każdym rodzaju nieruchomości, także gruntach.
Komisja Finansów Publicznych rozpatrywała wspólnie rządowy projekt ustawy o odwróconym kredycie hipotecznym, przygotowany w resorcie finansów oraz projekt posłów SLD, za wiodący przyjmując ten pierwszy.
"Celem ustawy jest zabezpieczenie interesów kredytobiorców"
Posłanka sprawozdawczyni komisji Krystyna Skowrońska (PO) zarekomendowała sejmowi przyjęcie projektu. - Ustawa wprowadza nowy bezpieczny produkt kredytowy, który można uzyskać bez badania zdolności kredytowej. Dostępny dla wszystkich niezależnie od wieku - mówiła. Obecnie osoby powyżej 65. roku życia mają trudności z dostępem do kredytów bankowych na większe sumy.
Jak podkreślała Skowrońska, celem ustawy jest zabezpieczenie interesów kredytobiorców. Produkt taki oferować mogą tylko banki, oddziały banków zagranicznych, oddziały instytucji kredytowych oraz instytucje kredytowe prowadzące działalność transgraniczną, które podlegają nadzorowi Komisji Nadzoru Finansowego lub organom nadzoru w państwach macierzystych.
Ustawa wprowadza obowiązki informacyjne
- Niezwykle ważne dla kredytobiorców są obowiązki informacyjne, które wprowadza ustawa - wskazała posłanka. Ustawa przewiduje wprowadzenie specjalnego formularza, który będzie zawierał obowiązkowy katalog informacji istotnych dla kredytobiorcy, w tym m.in. kwotę odwróconego kredytu hipotecznego, sposób jej ustalenia, w tym stosunek tej kwoty do wartości nieruchomości, sposób ustalenia wysokości oprocentowania, wysokość oprocentowania i warunki jego zmiany, a także wysokość i sposób płatności prowizji i innych kosztów związanych z udzieleniem kredytu.
Formularz taki będzie musiał być dostarczony kredytobiorcy na co najmniej siedem dni przed zawarciem umowy.
Prawo do odstąpienia od umowy
Dodatkowym zabezpieczeniem dla kredytobiorców, wśród których przewiduje się znaczny udział osób starszych, ma być prawo do odstąpienia od umowy bez podania przyczyny w terminie 30 dni od dnia jej zawarcia.
Najważniejszą poprawką wprowadzoną do projektu rządowego przez Komisję jest możliwość udzielania kredytu także w walutach obcych.
Odwrócona hipoteka. Eksperci: kredyt w walucie obcej to ryzykowny pomysł >>>
Jak mówiła, ustawa chroni także prawa spadkobierców kredytobiorcy. Jeśli będą oni chcieli zachować nieruchomość, dostaną 12 miesięcy na spłatę bankowi należności. W wypadku gdy tego nie zrobią, nieruchomość ma przejść na własność banku, z tym że jeżeli jej wartość przekroczy sumę należności wobec banku, ten wypłaci nadwyżkę spadkobiercom. Natomiast, gdyby wartość nieruchomości nie pokryła całej należności wobec banku, ten nie będzie mógł wobec nich zgłaszać roszczeń z tego tytułu.
Kwestia uregulowania innych sposobów wykorzystania nieruchomości do uruchomienia środków finansowych przez osoby starsze wracała kilkakrotnie w trakcie wystąpień klubowych.
PiS: przygotowana ustawa to półprodukt
Zdaniem Gabrieli Masłowskiej, która w dzisiejszej debacie nad tym projektem reprezentowała klub PiS-u, przygotowywana ustawa to półprodukt korzystny jedynie dla banków, a nie dla kredytobiorców. Podkreśla, że korzystanie z tego kredytu w dłuższym okresie spowoduje, że zadłużenie zrówna się z wartością nieruchomości, pod zastaw której kredyt był udzielony. Masłowska przekonywała, że lepszym rozwiązaniem byłaby zamiana większego lokum na mniejsze lub sprzedaż mieszkania po cenach rynkowych.
Z Gabrielą Masłowską polemizowała Anna Bańkowska z SLD. Zgodziła się z posłanką PiS, że każdy może sprzedać swą nieruchomość i na tym lepiej wyjść. Zauważyła jednak, że ustawa o odwróconym kredycie hipotecznym nie zakazuje ludziom zarządzania swoim majątkiem w dowolny sposób lecz chroni ich przed utratą nieruchomości. - Proszę zauważyć, że dzisiaj ludzie będący w potrzebie decydują się na przyjęcie oferty funduszy hipotecznych i oddają swoje mieszkanie za tak zwaną rentę dożywotnią, często nie widząc nawet, że w momencie podpisywania takiej umowy tracą prawo własności - mówiła.
"Sprawa renty dożywotniej wymaga uregulowania"
Najwięcej zastrzeżeń wzbudziła sprawa renty dożywotniej, oferowanej już w tej chwili przez instytucje finansowe na podstawie przepisów Kodeksu cywilnego. W obu przypadkach - kredytu hipotecznego i renty dożywotniej - chodzi o umożliwienie starszym osobom spieniężenia posiadanej nieruchomości i o pewność mieszkania w niej do końca życia. Najważniejsza różnica między odwróconym kredytem hipotecznym a rentą dożywotnią, oferowaną m.in. przez fundusze hipoteczne, dotyczy momentu przeniesienia prawa własności do nieruchomości. W przypadku kredytu bank będzie przejmował ją dopiero po śmierci uprawnionego, pod warunkiem, że jego spadkobiercy nie skorzystają z prawa do jej wykupu. Jeśli chodzi o rentę, nieruchomość od razu przechodzi na własność spółki oferującej tego typu usługę. Nad projektem dot. renty dożywotniej pracuje Ministerstwo Gospodarki.
Na pytania posłów odpowiadała podsekretarz stanu w MF Dorota Podedworna-Tarnowska. Przyznała, że sprawa renty dożywotniej wymaga uregulowania.
Jak powiedziała, rządowy projekt ustawy o rencie dożywotniej, który przygotowuje Ministerstwo Gospodarki, jest w tej chwili na etapie uzgodnień międzyresortowych.
Ustawa ma wejść w życie 30 dni po jej ogłoszeniu.
Eksperci o bezpieczeństwie odwróconej hipoteki.
Źródlo: TVN/x-news
IAR/PAP, awi