3 sierpnia 1918 roku Józef Piłsudski powołał w Krakowie Pierwszą Kompanię Kadrową, złożoną z połączenia członków “Strzelca” i “Drużyn Strzeleckich”, jako zalążek Wojska Polskiego. Trzy dni później 1 Kadrowa wymaszerowała w stronę Warszawy. – Znamienny był wymarsz o świcie, wraz z przesłaniem Piłsudskiego, że nie naznacza szarż, widzi w nich kadrę przyszłego Wojska Polskiego, a animozje między "Drużyniakami”, a "Strzelcami” należy odłożyć na bok i walczyć o wspólną Polskę – mówił prof. Grzegorz Łukomski.
Gość Polskiego Radia 24 podkreślił, że wymarsz I Kadrowej na Kielecczyznę okazał się fiaskiem politycznym i militarnym, mimo przekroczenia granicy w Michałowicach i likwidacji szlabanu granicznego. - Społeczeństwo nie było przygotowane na przyjście Józefa Piłsudskiego. Zamykano okiennice, nie wpuszczano kadrowców do domów, ale szeregi i etos rosły – dodał prof. Grzegorz Łukomski.
Po nieudanej próbie przebicia się do stolicy I Kadrowa powróciła do Krakowa, stając się zalążkiem Legionów Polskich. - Miało wybuchnąć spontaniczne powstanie, zryw społeczeństwa polskiego i pod wodzą wyszkolonych żołnierzy i oficerów Piłsudskiego zamierzano zająć Królestwo i Warszawę – mówił historyk UAM. - Miał się tam zainstalować ówczesny Rząd Narodowy, ale Rosjanie postanowili bronić Warszawy. To spowodowało, że garstka zapaleńców nie miała żadnych szans. Sytuacja potoczyła się w złym kierunku, bo dowództwo austriackie zwróciło się, 12 sierpnia, do Józefa Piłsudskiego z rozkazem rozwiązania oddziałów i wcielenia ich do obrony krajowej – mówił prof. Grzegorz Łukomski.
O tym jak rozpoczynał się “marsz ku wolności” - w kontekście rocznicy 100-lecia odzyskania niepodległości posłuchasz w całym nagraniu pasjonującej rozmowy o wydarzeniach sierpnia 1918 roku.
Gospodarzem audycji był Krzysztof Grzybowski.
Polskie Radio 24/dk
_____________________
Data emisji: 03.08.2018
Godzina emisji: 14:06